Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
WłodzimierzAnioł
(Streeck2014).DlaStreeckauniawalutowawUEjestukoronowaniemneo-
liberalnegoprojektuHpaństwakonsolidacyjnego”(ang.consolidationstate),
dlaktóregonajważniejszajestpolitykazaciskaniapasa,czyliredukowanie
deficytubudżetowego,iwiarygodnośćwspłacaniupożyczekzaciągniętych
narynkachfinansowych.Tęfazęewolucjiekonomiipolitycznejpowojennego
kapitalizmuwEuropiepoprzedziłetapHpaństwapodatków”(ang.taxstate),
wktórymwydatkipublicznebyływzasadziepokrywanezprzychodów,oraz
stadiumHpaństwadługu”(ang.debtstate),dlaktóregocharakterystycznejest
zkoleirosnącezadłużeniepubliczneiprywatne(Streeck2015).Weurolandzie
ścierająsięobecniezesobąinteresypożyczkodawców(niem.Marktvolk,czyli
Hludurynku”)zpotrzebamigrupdotkniętychzadłużeniem(niem.Stastsvolk,
czyliHludupaństwa”).KryzyswtejstrefieW
.Streeckpostulujerozwiązać
poprzezodejścieodwspólnejwalutynarzeczsystemuHeuropejskiegoBretton
Woods”,któryprzywracałbyelastycznekursywymianyimożliwośćdewaluacji
walutnarodowych.Takąstrategięzmierzeniasięzomawianymwyzwaniem
możnabywszakżeokreślićjakodefensywną,borekomendującąwistocie
przywróceniestatusquoante.
RównieżpolitologFritzScharpfuważa,żeneoliberalnepodejściezyskało
bardzosilneumocowanieinstytucjonalneweuropejskiejuniiwalutowej.Jej
obecnakonstrukcjawymuszabowiemobniżaniepłacistandardówsocjalnych,
ciągłeuelastycznianierynkówpracy,czyliswoistyHwyścigdodna”(ang.race
tothebottom)wpolitycespołecznej.Euro,mówiącobrazowo,nakładanapań-
stwatakigorset,wktórymniektóreznichmusząsięudusić.Proroczewydają
sięuwagiScharpfaz1986r.,kiedytowesejuopublikowanymwHDieZeit”
ostrzegałprzedwspólnąwalutą,gdyżjegozdaniembezzeuropeizowania
politykifiskalnejiznacznychtransferówmożeonapogłębićnierównościeko-
nomiczne,faworyzującwszczególnościwysocekonkurencyjneNiemcyidając
tymsamympretekstdozarzutówoHdążeniedowprowadzenianiemieckiego
gospodarczegoimperializmu”(cyt.za:Kirchner2013).Jestfaktem,żewopinii
wieluekspertówuniamonetarnasprzyjadzisiajraczejkredytodawcom,anie
kredytobiorcom,zaśjejgłównymbeneficjentemokazująsięNiemcy.Ułatwia
imonabowiemeksportdopozostałychpaństwstrefyeuroorazchroniprzed
częściowąutratąkonkurencyjnościzpowoduzbytsilnejwaluty(czegodoświad-
czająnp.Szwajcarzy,posiadajączbytmocnegofranka).Niebrakujegłosów,że
niemieckiefirmyzadużosprzedajązagranicę,ainniweurolandziezadużo
importująikupują,stądapeledoBerlinaoprzywrócenierównowagihandlowej
poprzezsilniejszepobudzeniepopytuwewnętrznegousiebiewkraju.
Jednocześniewartopamiętać,żetoNiemcyponosząod2010r.największy
ciężarpakietówratunkowychdlaszczególniezadłużonychkrajóweurolandu.