Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Czycierpieniemożebyćdobre?
CZYCIERPIENIEMOŻEBYĆDOBRE?
Trudnozaprzeczyć,żepokonywaniekolejnychwzniesień
moralnegopejzażumożebyćczasemprzyczynącierpienia.
Możeteżłączyćsięznegatywnymiemocjamispołecznymi,
jakpoczuciewinylubgniew.Równieżwtymprzypadku
analogiamiędzymoralnościąazdrowiemfizycznymmoże
okazaćsięużyteczna—wkońcumusimyczasemdoświad-
czyćtakżeróżnych—mniejszychlubwiększych—nie-
przyjemności,jakchoćbyzabiegchirurgiczny,byuniknąć
większegocierpienialubbyocalićżycie.Taregułaodnosi
sięzresztądocałegonaszegodoświadczenia—każdy,kto
uczyłsięchoćbyjeździćnanartach(czyjakiejkolwiektego
typuaktywności),doskonalewie,jakfrustrującejestto
zajęciezpoczątku,amimotoniktchybaniezaprzeczy,że
nabycietakichumiejętnościmożepodnieśćjakośćżycia.
Zdarzasięnawet,żefazagłębokiejdepresjiowocujepodej-
mowaniemlepszychwyborówirozwojemzdolnościtwór-
czych[26].Takjużpoprostudziałaludzkiumysł.
Podobnareguładziałateżwskalicywilizacyjnej.Wszyscy
zwłasnegodoświadczeniaznamyuciążliwości,jakiewiążą
sięznieustannymusprawnianieminfrastrukturynaszych
miast.Cogorsza,zawszemożliwesątakżenieplanowane
efektyuboczne.Naprzykładjednąznajniebezpieczniej-
szychdrógświatajestdziśdwupasmowaautostradałącząca
KabulzDżalalabadem(itoniezracjitoczącychsięwAfga-
nistaniewalk).Gdybyłatojeszczepiaszczystaikamienista
drogagruntowa,wypadkizdarzałysięrzadko,aleodkiedy
—zgodniezplanemodbudowykraju—zachodniinwesto-
rzywybudowaliwtymmiejscuprzyzwoitądrogę,porusza-
jącysięniąAfgańczycynajwyraźniejuznali,żeprzestałjuż
ichobowiązywaćdyktatprawfizykiinaprzykładwyprze-
dzaniepoboczemwolnojadącychciężarówek,którebardzo
częstourywasięnakilkusetmetrowymurwisku,stałosię
normą[27].Czyztakichprzypadków,gdypostępwydaje
sięzapędzaćwślepąuliczkę,dasięwyciągnąćjakąśważ-
nąlekcję?Oczywiście,żetak,alewżadnymwypadkunie
39
