Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁII
PAŃSTWOCHIŃSKIE
WNAJDAWNIEJSZYCHEPOKACH
1.Powstanieipoczątkipaństwawprzekazachzepoki
Zarównowspółczesnebadaniasinologiczne,jakidanearcheologiczneczyetno-
graficzneniedająjednoznacznejodpowiedzinapytanie,kiedywChinachwy-
kształciłysiępierwszestrukturypaństwowe.Obecniewiadomo,żecywilizacja
chińskaistniaławpewnychformachjużokołopięciutysięcylattemu.Chińscy
badaczemówiączęstoosiedmiutysiącachlathistoriiswojegokraju,jednocześnie
podkreślającciągłośćpaństwowościchińskiej.Obecnystannaukipozwalastwier-
dzić,żeistniejeciągłośćtrwaniakulturychińskiejodneolitudoczasów,wktórych
pojawiająsiępierwszedokumentyhistoryczne.Możnazatemzałożyć,żewchiń-
skichkulturachneolitycznychistniałyjużzhierarchizowanestrukturyspołecz-
ne,oczymświadcząchociażbygrobyztamtegookresu,wktórychwidocznajest
rangagrzebanychosób(wielkośćiwyposażeniegrobów).Niemożnanatomiast
stwierdzić,czygrupyspołecznewówczesnychczasachmiałyjednegowładcę,czy
zamieszkiwałystalenajednymobszarzeiczyłączyłajejakaśświadomośćwspól-
notyetnicznej.Odwołującsiędowspółczesnejnaukiopaństwie(naprzykładdo
teoriiGeorgaJellinka),niemadowodów,żewokresieneolituistniałwChinach
jednolityreżimpolitycznywładającyokreślonymspołeczeństwem(narodem)na
określonymterytorium-zatemczyistniałainstytucjapaństwa.Pierwszedostęp-
nedokumentyhistoryczne,amianowiciekościwróżebne,dowodzą,żewczasach
historycznienajdawniejszychistniaławysokozorganizowanastrukturaspołecz-
na,naczelektórejstałwładca.ChińscynaukowcywiążąpowstaniepismazDpo-
trzebamipaństwa”.Jesttonapewnosłusznewtymsensie,żewjakimśmomencie
rozwojuspołecznegokoniecznościąstałosięstworzenienarzędziakomunikacji,
bezktóregotestrukturyspołeczneniemogłybynormalniefunkcjonować,atym
bardziejrozwijaćsię.NajstarszeinskrypcjewróżebnezokresuShangsąrzeczy-
wiścieswoistymidokumentamipaństwowymi,gdyżpaństwoShangbyłoinsty-
tucjąpopierwszefamilijną,podrugiereligijną;wróżenienatomiastbyłoważnym
sposobemkontaktuzduchamiprzodków,źródłemwładzyijejlegitymacją.Poza
