Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JoannaKurczewska
DlaczegowartodziśczytaćZygmuntaBalickiego?
Upodstawtejantologii,stanowiącejjedenztomówcykluGenealogiawspół-
czesności1,leżyprzekonanie,żeskupienie,zjakimangażujemysięwpoznanie
różnychideistosunkowoniedawnejpolskiejprzeszłości,powinnomiećcharak-
tergłębokohistorycznyikulturowy.Matozwiązekzpoczuciem,żeznajdujemy
sięwsferzedoświadczeńwymagającychusunięciazeświadomościsporejczęści
(zwłaszczawyrażanejzapośrednictwemostrych,radykalnychformświadomo-
ściiideologii)otaczającejrzeczywistości.
Ciekawimniewłaśnietasprawa:sposób,wjakioddrugiejpołowyXIXwie-
kupolskanowoczesnośćwymagała,bywybitnajednostkadefiniowałaswerole
równocześniewnauce,kulturze,ideologiiipolityce.Wstępdoantologiipowi-
nien-jakmisięzdaje-wywołaćzainteresowanieZygmuntemBalickim(1858-
1916)-jednymzprzywódcówideologiinacjonalistycznej,którynadalnaróżne
sposobyizróżnąintensywnościąinterweniujewotaczającąnasrzeczywistość.
Będęzatemwewstępieprzedewszystkimsygnalizowałaistotnepytaniaimoż-
liwenatepytaniaodpowiedzi,wtymzwłaszczaodpowiedźnapostawionewty-
tulepytanie:dlaczegowartodziśczytaćBalickiego?
Chciałabymwtymmiejscuzapowiedziećdwie,moimzdaniemnajważniejsze,
próbyodpowiedzi(amożetylkopodpowiedzipodadresemczytelników)nanie.
Popierwsze,pragnęłabymwskazaćnaprzynależnośćpokoleniową,która
uczyniłaBalickiegoosobądramatyczną.Podrugie,zaznaczyć,żewielośćpeł-
nionychprzezniegorólżyciowych,choćzostałajużcałkiemnieźlerozpoznana
przezniemałegronobadaczydziejówpolskiegonacjonalizmu2(wtymprzy-
1Przedewszystkimideowejgenealogiipolskiejwspółczesności,zob.programbadawczy
MarcinaKrólaijegozespołu.
2MamtunauwadzeprzedewszystkimB.Grotta,ADawidowicziP
.Korysia.Ciauto-
rzypoświęcilirzetelneiinteresującepodwzględemstawianychpytańmonograficzneujęcia
twórczościBalickiego;trzebateżtuprzywołaćnazwiskatakichznawcówtwórczościJ.L.Po-
pławskiegoiR.Dmowskiego,jakG.Krzywiec,K.KawalecczyT
.Kulak,atakżehistoryków
kultury,takichjakN.Bończa-TomaszewskiczyK.Wrzesińska,sytuującymyślprogramową
ibiografietrzechwybitnychtwórcówpolskiegonacjonalizmuwróżnychtypachkontekstów
kulturowych.
