Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
JoannaKurczewska
KoncepcjakulturypolitycznejBalickiegoobejmujewybraneelementysocjo-
logiipierwszejidrugiej,atakżekonkretyzacjedychotomiiświatopoglądowych
(zostanąoneprzedstawionewnastępnejczęściwstępu).Innymisłowy,wpra-
cachBalickiegoodnajdujemyconajmniejdwaprojektysocjologiiżyciapublicz-
nego:projektogólnyorazprojektlokalny,polski,dopasowanydosytuacjibraku
niepodległościpolitycznej.
Sądzę,żeBalickijestprekursoremjaknajbardziejwspółczesnejsocjologiiżycia
publicznego.Wcentrumjegozainteresowańznajdujesięproblemstrukturyidy-
namikiżyciapublicznegowpaństwie,jakrównieżbardziejszczegółowyprojekt
takiegożyciawniedemokratycznympaństwieimperialnymiwielonarodowym.
Gdysięuważniejspojrzynajegoambitnąpublicystykęideologiczną,np.studium
Liberalizmademokratyzm44lubprzedstawionewcześniejwydanepofrancuskupra-
ceopaństwieispołeczeństwieobywatelskim,tomożnawnichznaleźćkwestie,
któredziśpojawiająsięwstandardowychujęciachsocjologiiżyciapublicznego.
Wielejegopraczawieraanalizydotycząceteoriidemokracji(liberalizm
ademokracja,porządekdemokratycznyawspólnotanarodowa,kwestiewyklu-
czeńzuczestnictwawżyciupublicznymiichuwarunkowaniaitd.).Obecnajest
wnichtakżerozbudowanarefleksjanadspołeczeństwemobywatelskim,jego
usytuowaniemwprzestrzenispołecznej,jegofunkcjamiintegracyjnymiiedu-
kacyjnymi.Ponadtomożnawtychpracachspotkaćznakomitepodwzględem
teoretycznymimetodologicznymanalizypołączeńmiędzyspołeczeństwem
obywatelskimanarodemorazstowarzyszeniami,międzyorganizacjamiprzy-
musowymiapaństwem.ZnaleźćmożnauBalickiegorównieżwnikliweanali-
zyrelacjispołeczeństwoobywatelskie-społeczeństwopolityczne(wwęższym
iszerszymjegorozumieniu).Dasięteżwjegopracachłatwoodszukaćintere-
sującerozważanianadskutkamirozróżnieńwspólnota-zrzeszenieorazsub-
telneuwaginatematspołecznegoipolitycznegoznaczeniarozszerzaniasieci
stowarzyszeń,towarzystwiinicjatywobywatelskich.
Balicki,prowadząctakietypyanaliz,tworzył-choćniedokońcacelowo-
wizerunkiogólneiszczegółowekulturyobywatelskiejipolitycznej,stanowiące
rdzeńsocjologiiżyciapublicznego.Jakwiadomozwieluźródełiopracowań,
uczonyinteresowałsiębardzoróżnymirodzajamiaktywności:aktywnościąpo-
litycznąiaktywnościąapolityczną.Zjednejstronyśledziłpolitykęijejuwarun-
kowania,ekspresjeopiniipolitycznychiformułowaniecelówpolitycznychprzez
środowiskaigrupyideologiczne,zdrugiejzaśzajmowałsięsamoorganizacją
społeczną,zogniskowanąnacelachkulturalnych,oświatowychiekonomicz-
nych.Analizowałzatemwszystkoto,coznaczniepóźniejpróbowanookreślać
mianemkulturyobywatelskiej.
WpracachBalickiegomożnaodnaleźćprzedewszystkimmodelkultury
obywatelskiejstworzonejdlasytuacjiradykalnychograniczeńizagrożeńocha-
44Z.Balicki,Demokratyzmiliberalizm-studiumsocjologiczne,DPrzeglądSpołeczny”1886,
t.2,z.8.
