Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
PaństwoMiecława
Mimoróżnicwszczegółachnarracji,wszystkichpisarzyśrednio-
wiecznychinteresujejedenwspólny,zasadniczymotyw,przejętyjuż
zGalla:buntambitnejponadmiaręjednostkiprzeciwprawowitemu
monarsze,pochwyceniewładzydrogąbezprawnejuzurpacji.Motywten
stawianyjestwkategoriachczystomoralnych:sprawiedliwośćzwycięża,
abuntownikponosikarę.IstotabuntupolegałanazajęciuMazowsza
izwróceniuorężaprzeciwKazimierzowi,któryznalazłuznaniewpozo-
stałychdzielnicachpaństwa;przyczynązaśbuntubyłaDżądzawładzy”.
Pytaniem,jakdalekosięgałyambicjeMiecława,niezająłsiężaden
znastępcówGalla.Niektórzynatomiastpróbowaliwyjaśnićjegopowo-
dzenienaMazowszu.Wincentywspomina,mimochodemzresztą,owymow-
nościMiecława,nawiązująctymchybadoGallowegoDpersuasio”.Według
KronikiwielkopolskiejmiałonmożnychmazowieckichDquosdammune-
ribus,quosdamtyrannide”przywieśćdoposłuszeństwa.Długoszrzuca
sugestięmazowieckiegopochodzeniategowielmoży,któryDurodzeniem
izdolnościamiinnychprzewyższał”,codałomumirwtejdzielnicy.
NarzuciwszysięMazowszanomnaksięciaprzypomocyDpustychobiet-
nic”,zostałonprzeznichDprzyjęty”(elekcja?),cotłumaczyDługosz
ogólnąanarchiąwkraju,powszechnymzwątpieniemipragnieniem
mieszkańcówzapewnieniasobieosobistegobezpieczeństwa.
Historiografianaukowa,odswychpoczątków,musiałasprawę
Miecławaująćwszerszymaspekcie.Upierwszychbadaczydominuje
jeszczeprostanarracja,opartanaźródłachpóźniejszych.TakwięcAdam
NaruszewiczkorzystawopowiadaniuzDługosza(poprawiająctylko
jegochronologięwoparciuodanelatopisów),niemniejwzbogacaon
motywacjępowodzeniaMiecławanaMazowszuwłasnąhipoteząojego
rządachnamiestniczychwtejdzielnicyjeszczezaMieszkaII.Podkreśla
takżeDsrogośćizapalczywość”ówczesnychMazowszan,atakżeich
rzekomepochodzenieodzmieszanychzeSłowianamiMassagetów,
wyróżniająceichodinnychszczepówpolskich11.Wtychwywodach
najwybitniejszegohistorykapolskiegoOświeceniadoszukaćsięmożna
zaczątkówhipotezyDseparatystyczno-plemiennej”,przyjmującejjako
przesłankęruchuMiecławapewnąodrębnośćMazowszaodresztypań-
stwaisilnetendencjeemancypacyjnejegomieszkańców,niezespolo-
nychjeszczezludnościądzielnicpozostałych.Hipotezatazostanie
11A.Naruszewicz,Historianarodupolskiego,t.I,Kraków1859,s.280-288,302-
305.
