Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Parlamentaryzmwpolskiejmyślipolitycznejwlatach1957–1970
stronyaprobatąspotykasięobecnieprogramożywieniapraciwzrostinicjatywy
posłów,komisjisejmowychwpracachustawodawczych,corazbardziejwnikliwe
ikrytycznespojrzenieSejmuikomisjinaprojektyustaw”7,świadczyłyniewąt-
pliwieoproreformatorskiejopcjiprezesaRadyMinistrów,aledowodziłytakże
całkowitegozapoznaniakonsekwencjikonstytucyjnychpostanowieńoSejmie
jakonajwyższymorganiewładzypaństwowejinajwyższymwyrazicieluwoliludu
pracującegoiorządzie,którymiałodpowiadaćizdawaćsprawęzeswojejdzia-
łalnościprzedSejmemibyćnaczelnymwykonawczymizarządzającymorganem
władzypaństwowej.Byłyrównieżświadectwemułomnościsformułowańkonsty-
tucyjnych,któreniestworzyłynależytychgwarancjiposzanowaniawpraktyce
ustrojowejzwierzchniejpozycjiSejmuwsystemieorganówpaństwowych;zagro-
żeniatepłynęłydlaSejmuzwłaszczazestronyRadyPaństwairządu8.
Interesującyproblempodjąłwtymkontekścieprof.KonstantyGrzybowski.
Zwróciłonuwagęnaparadoksalnąsytuację,wktórejzkonstytucyjnejwszech-
mocySejmuwynikałajegosłabość.Najwyższyorganprzedstawicielski,zarówno
wkonstytucji,jakipraktyceustrojowej,Hrozumianoiujmowanonaobrazipodo-
bieństwoabsolutnegomonarchy:mapełnięwładzy,alemożezniejniekorzy-
stać”orazHjakbybyłonsuwerenem,anietylko–przedstawicielemsuwerena,
jakbymiałtylkoprawa,anieobowiązkiwobecczynnika,któryreprezentuje,to
jestludu”9.Grzybowskipodkreślał,żeSejmniewykonująckontrolinadrządem
czyRadąPaństwaniespełniafunkcjinałożonychnańjakoobowiązekprzezlud,
ategomurobićniewolno10.KropkęnadHi”postawiłnałamachHPrzeglądu
Kulturalnego”JózefGiebułtowicz,stwierdzając,iżpraworegulującefunkcjono-
wanienajwyższychorganówwładzypaństwowejmusibyćtaksprecyzowane,aby
jegostosowanieniebyłotylkofunkcjądobrejwoliwpolityce”11.
Rzeczcharakterystyczna,iżwysuwanewpublikacjachnaukowychipublicy-
stycepropozycjedokonaniazmianwkonstytucjizostałycałkowiciezignorowane
przezkierownictwopolityczne,którepołożyłonacisknaHprzywrócenie”Sej-
mowikonstytucyjnejpozycji,jakgdybyniedostrzegającułomnościkonstytucyj-
nejregulacjiproblematykisejmowej.
77Sprawozdaniestenograficznez24posiedzeniaSejmuIkad.,5IX1956r.,łam15,16.
8Por.M.Sobolewski,op.cit.,s.952;zob.takżenp.J.Stembrowicz,Onaczelnychorga-
nachpaństwowychipraworządności,HNowaKultura”nr15z8kwietnia1956r.,atakżetenże,
Odczytujemykonstytucję,HNowaKultura”nr39z23września1956r.orazJ.Giebułtowicz,
KonstytucjaiSejm,HPrzeglądKulturalny”nr32z9–15sierpnia1956r.
9K.Grzybowski,„Stalinizm”wsocjalistycznymprawiekonstytucyjnym,HPaństwoiPrawo”
6/1957,s.1062.
10Por.tamże.
11J.Giebułtowicz,JeszczerazokonstytucjiiSejmie,HPrzeglądKulturalny”nr37
z13–19września1956r.
