Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I
MikołajEdmeRétif(1734–1806)przyszedłnaświatwSacy,
wrodziniezamożnychburgundzkichwieśniaków.„Urodziłemsię
pisarzem,możnapowiedzieć”–oświadczyłpolatach.Rzeczywiście,
miałledwopiętnaścielat,kiedyzacząłpisać:poemat,dramat,wiersze
icośnakształtdziennika.TerminującudrukarzawAuxerre,obdarzał
swoimiwierszamimłodedziewczęta.Jakoczeladnikzamieszkał
wParyżu;czytająckorekty,powtarzałsobiewduchu:„Przecieżjateż
umiałbymnapisaćpowieść!”.Inapisałichkilka,naśladującmodnych
autorów.Nieprzyniosłymuanirozgłosu,anipieniędzy.
Przekroczywszyczterdziestkę,wydałWieśniakaznieprawionego
izdnianadzieństałsięsławny.Opowiedziałwnim,podobnedojego
własnych,dziejewiejskiegochłopcazepsutegoprzezMiasto.Odtąd
pisałjuż„swoimstylem”,dośćmoralizatorskim,nieraznudnawym,ale
częstozwięzłymienergicznym.BoRétifbywaiświetny,ikiepski.
Tanierówność,amożebardziejniezasłużonaopiniapornografa
igrafomana(napisałponaddwieścietomów)sprawiła,żepóźniej
czytelnicyodwrócilisięodniego,akrytycyonimzapomnieli.
Sytuacjazmieniłasięjakieśpięćdziesiątlattemu:zaczętogostarannie
wydawać,czytaćipisaćonim–weFrancji,bowPolscepozostaje
niemalnieznany.ArcydziełemRétifa,araczejpoprostuarcydziełem,
jestjegoautobiografiaPanMikołaj.WciężkichczasachRewolucji
wbiedziewydrukowałnamałejdomowejprasieczterystapięćdziesiąt
egzemplarzypierwszychpięciuEpok,poczymzmniejszyłtęliczbę
dopołowy.Książkanieodniosłasukcesu,naktóryliczył,część
nakładuposzłapojegośmiercinamakulaturę.Miałajednakkilku
znakomitychczytelników,zachwyconyMercier,autorObrazu
Paryża,napisałwrecenzji:„Umiemczytać,wieleczytałem,wciąż
