Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Oświęcimiziemiaoświęcimskanadawnychmapach
29
Dużobardziejdokładne,zarównozewzględunaskalę,jakidziękidość
kompletnejtriangulacjiiszczegółowympomiaromtopograficznym(codało
nieznanądotejporyprecyzjęwlokalizacjimiejscowości),jestzdjęciewojsko-
weGalicjiwykonanewlatach1775-1783(tzw.pierwszypomiarwojskowy).
WpoczątkowymokresiepracamikierowałpłkJanSeegervonDürrenberg,
apoprzerwiewlatach1778-1779głównepracebyłyprowadzonepodkierun-
kiemppłk.FryderykavonMiega,apojegośmierciw1783r.kontynuowane
przezmjr.vonWaldau.Wwynikutychpracpowstałalicząca413sekcjiręko-
piśmiennamapawskali1:28800oraz6tomówopisuosadzkartografowa-
negoterenu45.Osadyopisanowedługpunktów:odległości(odnajbliższych
wsi),wody,lasy,łąkiibagna,drogi,góry;wprzypadkumiastosobnypunkt
dotyczyłHsolidnychbudowli”.CharakterystykękażdejosadyzamykająHuwa-
gi”zawierająceprzedewszystkimocenęprzydatnościdanegomiejscadoce-
lówwojskowych.Omawianegoterenudotyczysekcjanr1046,któraobejmuje:
Babice,Broszkowice,OświęcimiStawy,Dwory,Grojec,Łazy,Zaborze,Mono-
wice,Włosienicę,Porębę,Polankę,Przeciszów,Podolsze,PalczowiceiSmoli-
ce.OświęcimokreślononiezbytpochlebniejakoHmałe,lichemiasteczkoze
starym,walącymsięzamkiem”,awśródbudowliwymienionojeszczekościół
farnyiklasztorDominikanów.WięcejmiejscapoświęconoopisowiSoły:Hspo-
rarzeka,szerokościokoło150kroków,wnajpłytszychmiejscachgłębokana
2-3stopy;przymałejwodziemożliwadoprzekroczeniatylkobrodami,gdy
tylkotrochępopada,niedopokonaniaiprzysilnychdeszczachwystępuje
bardzoszeroko,bowiembrzegimaniezbytwysokie,[…]woda[zdatna]do
użytkuludziibydła”orazjejskarpyodstronymiasta:Hwysoki,stromy,trud-
nydowspięciastok”47.Dalejscharakteryzowanopobliskiestawy.Szczegółowo
opisanodrogi:HwielkadrogakrajowazGalicjidoWrocławia”,którajestHprzy
trochęstromympodjeździewkierunkuOświęcimianiecouciążliwa”,iznajdu-
jesięnaniejprzewózpromowyprzezSołę;drogadoBielska-Hzłaibagnista”,
doKęt-Hopodłożupiaszczystym,jestprawiezawszebardzodobra”,doPolski
przezBobrek(gdzieznajdujesięprzewózpromowyprzezWisłęiSołę)-po
stronieaustriackiejmadobrepodłoże,apopolskiej,międzywsiąazamkiem
45KartedesKönigreichesGalizienundLodomerien,Wiedeń,Staatsarchiv,Kriegsarchiv,KS
BIXa390.Opisyiszkielet(tj.mapęzbiorczązukłademsekcjioraz2tomyalfabetycz-
negospisumiejscowościGalicji)zaczętosporządzaćw1790r.,mająoneodrębnąsygn.:
tamże,KVIIh22Epsilon).Mapęwrazzopisamiostatniowydano:Galicjanajózefińskiej
mapietopograficznej:1779–1783,t.1:sekcje1-30,cz.A[objaśnienia],cz.B.Faksymilia
arkuszy,red.W
.Bukowski,B.Dybaś,Z.Noga,Kraków2012.Skanyjejkopi,niecobar-
dziejschematycznejniżoryginał,zatoskalibrowaneiosadzonenawspółczesnympod-
kładzieudostępniaserwis:http://mapire.eu/en(dostęp:11.04.2017).Zainteresowany
czytelnikznajdzietamrównieżkolejnezdjęciawojskoweGalicjizXIXw.,tzw.drugi
itrzecipomiarwojskowy.
46Istotnesątakże:sekcjanr4obejmującaterennazachódodOświęcimia,międzySołą
aWisłą,m.in.Brzezinkę,Rajsko,WilczkowiceiHarmęże;nr5-terennapołudnieod
sekcji4,wtymKętyinr11-terennapołudniowy-wschódodOświęcimia,wtymZator.
47Galicja...,t.1,cz.A,s.53.
