Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Oświęcimiziemiaoświęcimskanadawnychmapach
17
sugerować,żebyłaprzeznaczonatymrazemtakżeidlakupców.MapaEtzlau-
baprzedstawiadrogioznaczonepunktamiwyznaczającymiodległościwmi-
lachniemieckich(1milaniemiecka-około7,5km).Jednejmiliodpowiada
jedenodstępmiędzypunktami.Nainteresującymnasobszarzepokazanodwie
drogi:zKrakowadoOłomuńcaiWiedniaprzezZator,OświęcimiOstrawęoraz
zKrakowanaWęgryprzezŻywieciŻylinę.Określonypunktaminamapie
dystansnieodbiegałwdużymstopniuodstanufaktycznego.Dlaodległości
międzyKrakowem,ZatoremiOświęcimiembłądnieprzekraczaokoło5-6km,
dlamiastdrogizKrakowadoŻywcaorazmiastśląskich-10km.Nazwymają
niemieckiebrzmienie:Oświęcim-Auswitz(wdrugiejredakcji-Ausvitz),Zator
-Satorf(potemzniekształconenaCatorf),Żywiec-Seybetz(Zybitz).Wdrugiej
redakcjiOświęcimwyróżnionomajuskułąpodobniejakinnewiększemiasta,
m.in.:Kraków,Toruń,Gdańsk,PoznańiŁęczycęczyWrocławiNysę.Daleki
odrzeczywistościjestnatomiastrysuneksieciwodnej.Wpołudniowejczęści
Polskiniewykreślonożadnejrzeki,cowprzypadkuKrakowabyłozwyklejuż
wcześniejoznaczanenaśredniowiecznychmappaemundiiportolanach.
Oświęcimokreślonynazwąwpolskimbrzmieniu-OSVECZYM–pojawia
sięporazpierwszynamapieEuropyŚrodkowejsporządzonejprzezMarcaBe-
neventanaiwydanejw1507r.wRzymiejakozałącznikdoGeografiiKlaudiusza
Ptolemeusza6.Jesttopośredniaprzeróbkaniezachowanejmapy,opracowanej
okołopołowyXVw.przezMikołajazKuzy(1401-1464).Mapamawymiary
52×38cm,ajejskalęnapodstawieoznaczonychstopniszerokościgeogra-
ficznejszacujesięnaokoło1:3700000.ObejmujeobszarodMorzaPółnocnego
iBałtykupoMorzeCzarneiAdriatyk.Beneventanowprowadziłdokartografo-
wanegoobrazuwielepoprawekiuzupełnień,korzystającznowychźródełiin-
formatorów.KorektęwschodniejczęścimapyprzypisujesięPolakowi,Bernar-
dowiWapowskiemu(ok.1475-1535),którywlatach1505-1508przebywał
nadworzepapieskim.Zmianyzostaływprowadzonenawysztychowanychjuż
płytachmiedziorytu.ZtegopowoduWapowskiniezdołałzapewneusunąć
poważnychbłędówpowtarzanychzawcześniejsząkartografią.Ziemiepolskie
iruskieprzecinamianowicieukosemzpołudniowegozachodunapółnocny
wschódLasHercyńskiijegoprzedłużenie-mityczneGóryRyfejskie.Początek
pasmaowegolasuzlokalizowanotużprzyOświęcimiu,poprzeciwnejstronie
rzeki,nadktórągooznaczono.Przypuszczalniejesttobłędniewyrysowana
Odra,którąautormapydoprowadziłażdotegomiejscaipołączyłzWisłątuż
poniżejOświęcimia7.Innychosadzomawianegoterenunamapiez1507r.
nieuwzględniono.NajbliższymOświęcimiaoznaczonympunktemjestOlkusz
(Ilkusz),właściwiezlokalizowanynapółnocnywschód.Błędnienatomiast
umieszczonoSkałę,dwukrotniedalejniżOlkuszinapółnocnyzachód.Cocie-
6Byłatopierwszadrukowanamapa,którawtytulezawierałanazwęPolski:Tabulamo-
dernaPolonie,Ungarie,Boemie,Germanie,Russie,Lithuanie.Wydawcywłoscykilkakrotnie
jąprzedrukowywali(podróżnymitytułami)ażdo1562r.
7Odrępodpisanowzdłużdopływu,któryodpowiadawrzeczywistościNysieŁużyckiej,
awłaściwybiegOdry,łączącysiętuzWisłą,niezostałnazwany.
