Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
1.Pojęcieiznaczeniepracywnaukachozarządzaniu
znadmiernymwysiłkiemwciężkichwarunkachprzezkilkanaściegodzindzien-
niebyłaźródłemnegatywnychprzeżyćemocjonalnych,którepogłębiałydodat-
kowoniskiezarobki,niewystarczającenazapewnienieminimumsocjalnegoro-
botników21.K.Marksodróżniapracęrzeczywiściewykonanąodsiłyroboczej,
będącejsynonimemzdolnościdopracy.Wtymrozróżnieniusiłaroboczajest
zasobem,którymazdolnośćwytworzeniastrumieniapracy.Tenpodziałstałsię
podstawąkrytykikapitalizmu.WprzekonaniuK.Marksasiłaroboczastajesię
towarem,aprzedsiębiorca,wykorzystującpracęjakoczynnikprodukcji,może
sprzedawaćproduktyznadwyżką,bowynagradzapracęponiżejwartościwy-
tworzonychdóbriusług22.
Współczesnaorazubiegłowiecznaanalizadorobkuorganizacjiizarządza-
niapozwalanawyodrębnieniegłównychnurtówrozwojowychwzarządzaniu,
wktórychpodejściedorealizacjiprocesupracywprzedsiębiorstwiestanowi
problematykęzróżnorodnierozłożonymiakcentami.Wśródgłównychnurtów
wyróżniasiętrzyklasyczne:nurtmechanistyczny(inżynierski),uniwersalistycz-
ny(administracyjny),humanizacyjny(behawioralny)orazwspółczesne:nurt
ilościowy,podejściesystemoweisytuacyjne.
Nurtmechanistycznywzarządzaniuwykształciłsięwpierwszychlatach
poprzedniegostulecia.Niemalrównolegledotworzeniakoncepcjiprzez
K.Marksa,wStanachZjednoczonychiwEuropierozwijanoklasyczneujęcie
pracy.Znalazłotoodzwierciedleniem.in.wkoncepcjiamerykańskiegoinży-
nieraF.W
.Taylora.Obserwowałonpracęrobotnikówiodczuwałzaniepokoje-
nieichniskąwydajnościąwrelacjidorzeczywistegopotencjału.Napodstawie
swoichobserwacjiTaylorstworzyłfundamentynaukowejorganizacjipracy,
dyscyplinybadającejformy,metodyizasadyorganizacjipracyludzkiej.Opiera-
łysięonenanastępującychzasadach23:
.
.
.
.
opracowanienajlepszegosposobuwykonaniakażdegozadaniaroboczego,
dobóriprzeszkolenierobotnikówwtakisposób,abymożnabyłokażdemu
znichprzydzielićpracę,doktórejposiadaniezbędneumiejętności,
współpracazarządzającychirobotników,
dalekoidącypodziałobowiązkówiodpowiedzialnościpomiędzypracow-
nikami.
21F.J.Lis,Człowiekwprocesiepracy.Praca–chęćczyprzymus?,InstytutWydawniczy
ZwiązkówZawodowych,Warszawa1982,s.12.
22A.Jagoda,M.Klimczak,Pracajakozasób–pojęciepracyijejznaczeniewnaukacheko-
nomicznych,ActaUniversitatisNicolaiCopernici,EkonomiaXLII,NaukiHumanistyczno-Spo-
łeczne,z.403,WydawnictwoNaukoweUniwersytetuMikołajaKopernika,Toruń2011,s.154.
23M.M.Alajloni,Z.M.S.Almashaqba,M.A.N.Al-Qeed,Theclassicaltheoryoforganiza-
tionanditsrelevance,InternationalResearchJournalofFinanceandEconomics,Issue41,2010,
s.63.
