Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MariaCieśla-Korytowska
romantyczną,możnaznaleźćwromantyzmiekontrprzykłady-awięc
dlapesymizmurównież.Możnagobronić,gdyżstanowiskładową
różnychkoncepcji,związanychztąepoką-zwłaszczapoezjiipoety,
poznania,historii,losuludzkiegowreszcie.Choćtrudniejdostrzegal-
na,niż-niemalnachalnyipoetyckoniekiedymożenośniejszy-ro-
mantycznypesymizm,aniekiedyznimspowinowaconaprzezakcenty
melancholii,jakiesięwniejpojawiają-optymistycznaoptykaistnieje
iwspółdecydujeoobliczuepokiromantycznejiromantycznegonurtu.
Ajeślioptymizmuznaćjużnietylkozacechędanegodzieła,jego
wymowy,leczzaprzymiotkonkretnegopisarza-gdzieszukaćnato
dowodów?Czywolnoupatrywaćjakichśśladów(potwierdzenia?-źró-
deł?)optymizmuwbiografiitwórców?Czyjakaśichcechamożenato
wskazywać?Czywolnooświetlaćdziełabiografiątwórców(awłaściwie
jejinterpretacją:wyjaśnianiemposzczególnychzdarzeńianalizą);od-
twarzanyminapodstawiewiedzyoniejcechamiosobowymipisarzy?
Lubprzeciwnie:optymistycznąwymowędziełwpisywaćwtębiografię
ipotwierdzaćjejzdarzeniatymsamym?Byćmożetak-przynajmniej
wniektórychprzypadkach.
Istniejąbiografiepodpewnymiwzględamizaskakujące.Biografie
ludzi(twórców),którzyprzezcałeżycie,lubprzeważającąjegoczęść,
zmagalisięnieustępliwiezróżnymiprzeciwnościami(podobniejakbo-
haterKrólazamczyska,Machnicki),ciąglepodejmującnowewyzwania,
lubwręczjetworząc;stawiającsobiekolejnezadania(niekiedytrud-
nedozrealizowanialubniemożliwe)iuparciedążącdoichspełnienia.
Rzeczjasna-chwilowamelancholia,czywręczdepresja
12
mogłastać
sięudziałemkażdego,nawetnajbardziejoptymistycznienastawionego
człowieka,awięctego,ktowierzywsensrzeczywistości,historii,ufa
człowiekowi(isobiesamemu!),jednakrozstrzygającemożebyćto,czy
danytwórcapodejmowałdecyzje(życiowe,nieliterackie),któremusia-
łyzakładaćufnośćwobecrzeczywistości,czyniezrażałsięprzeciwnoś-
ciami,zachowywałżywotność,jaktobywawprzypadkuoptymistów.
Optymizmbowiem,jakgorozumiem,toniedoraźnystanzadowolenia
(apesymizmjegobraku),lecztrwalszatendencjapostrzeganiaiopisy-
12Ciekaweuwaginatentemat(wodniesieniudoMickiewicza)możnaspotkaćwnie-
publikowanejjeszczeksiążceAnityCałekJakbadaćżycietwórców?Metodapsychobiografii
literaturoznawczejwporównawczejanaliziebiografiiA.MickiewiczaiJ.Słowackiego.
~62~
