Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
RozdziałI:Kultura,sztuka,teatr—powiązaniaizależności
Uwzględniającaktywnośćdanegoczłowieka,niezależnieodjej
zakresuiintensywności,dochodzimydowniosku,żekażdajed-
nostka,uczestniczącwżyciu,uczestniczywkulturze.Zkoleirea-
lizującindywidualnyscenariuszżyciowy,każdajednostkakulturę
współtworzy.Coprawdaróżnorodnyjestnaszudziałjakokonsu-
mentówikreatorówkultury,aleniezmieniafaktunaszejwniej
obecności.
Zasadniczowkulturzewyróżniamydwapodstawowekompo-
nenty:
—materialny,azatemwszystkoto,coczłowiekzdołałwytworzyć,
czyliprzedmiotykonkretneidotykalne;
—niematerialny,czyliwszelkieduchoweskutkiaktywnościspo-
łeczeństwa,takiejak:normy,wartości,symbole,gestyijęzyk.
Komponenty,wyróżnionetujakoindywidualneiodrębne,
wpraktyceżyciastanowiącałośćwzajemniesiędopełniającą.
Jestteżkulturaswoistymsystemem,strukturąelementów,które
tworzącokreślonekody,służąkomunikacjimiędzyludzkiej.Wciągu
wiekówkażdespołeczeństwotworzyłoodrębnyisobieznanyoraz
wpełnizrozumiałysystemznaków,stanowiącyoindywidualności,
odrębnościhistorycznej,geograficznejikulturowejdanejgrupyosób.
Żyjącwokreślonejprzestrzeni,ludzietworzylidlasiebieiczłonków
swojejspołeczności,dopierokiedymożliwabyławymianatowarów,
rozprzestrzenianiesięmyśli,usług,gdynastąpiłrozwójcywilizacji,
dobratworzoneprzestałymiećcharaktertylkolokalny,akultura
poszczególnychspołeczeństwzaczęłasięupowszechniać.Niezmie-
niatofaktu,żekulturaspołeczeństwazawszebyłaijesttaka,jacysą
jejczłonkowie,natomiastcechyjednostektworzącychtospołeczeń-
stwosątakie,jakajestkultura.„R.Benedictzauważyła,żekultura
społeczeństwadostarczasurowegomateriału,zktóregojednostka
formujeswojeżycie.Jeślitensurowiecjestubogi,cierpinatymjed-
nostka,jeślinatomiastjestbogaty,jednostkazyskujeszansęwyko-
rzystaniaswoichmożliwości”7.
Kulturakreowanaprzezczłowiekajestjednocześniematerią
—tąnamacalnąiduchową—odkrywaniaprzestrzeni,zarówno
tejzprzeszłości,jakiteraźniejszej.WładysławKunicki-Goldfinger
zauważa,że„Kulturajestnarzędziempoznaniaiopanowywania
świataprzezczłowieka.[…]Uczłowieka[…]pozagenetycznyszlak
przekazywaniacech,będącywistocieprzekroczeniemewolucjibio-
logicznej,maznaczeniedecydujące”8.Definicjataukazujeogromną
7Ibidem,s.956.
8W.J.H.Kunicki-Goldfinger:Znikąddonikąd.Warszawa,PIW,1993,s.207.
