Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
materiałymiałyposłużyćjakopodstawadoksiążkiowartościach
europejskich.Badająctewartości,dostrzegłamjednakichdynamikę
iograniczenia.Dynamikapolegałanatym,żekażdaznich
przechodziłaprzezokresnarodzin,dojrzałościiwyciszenia,aczęsto
iponownegousensownienia(jaktosięstałonaprzykładzgościnnością
dziękiDerridzie,zkategoriąuznaniadziękiAxelowiHonnethowilub
zmiłościąbliźniegodziękiBenedyktowiXVI).Ograniczeniapolegały
natym,żeżadnaztychwartościniemiałacharakteruuniwersalnego.
ByłytowartościeuropejskieiprzeznaczonedlaEuropejczyków,
chrześcijan,obywateli,mężczyzn.Caritasmiałoswojeordo
iograniczałosiędowierzącychlubnawróconych,gościnnośćbyła
uwarunkowanaaktualnąsytuacjąprawną(Derridapiszewręcz
o„delikciegościnności”),aprawaczłowiekaobywatelstwemlub
płcią.Politykawielokulturowościwwielukrajachokazałasię
niewypałem,apostulatrównościzaowocowałbrakiemtolerancji.
Dlaczegotaksiędziało,skorocałytenładunekeuropejskiejaksjologii
jechałnawehikulezwanymhumanizmem,któryniezależnieodswoich
zróżnicowanychformwiązałsięzpochwałąipromocjątego,
coludzkie?Antropocentrycznyhumanizmeuropejskizawszemiałswój
rewers.Różniegomożnanazwać:barbarzyństwem,kolonializmem,
imperializmem,faszyzmem,relatywizmem,nihilizmem.Wystarczy
czytaćjegohistorięwperspektywiegenderalbozpunktuwidzenia
ludówskolonizowanych,byzobaczyćjegototalnąniemożność
doreprezentacjitego,couniwersalne.Takgłęboką,żesamopojęcie
uniwersalnościwydajesiępuste.
Mojaanalizaeuropejskichwartościstałasięwięcjednocześnieanalizą
antywartości,którestanowiłyrewerszachodniejkulturyidoniedawna
byłydlaniejzupełnieniewidoczne.Europabowiem,awłaściwiejej
historia,jestmetanarracją,dlaktórejwszystkoinnepozaniąstanowi
peryferieniemająceswojegojęzyka,swojejprawdziwejreprezentacji,
swoichwartości.Historieikulturypozaeuropejskietylkoodmianami
pewnejtotalnejopowieściitotalnychsłownikówZachodu.Przepaść
międzyświatemnaszejkulturyaobcymikulturaminiedajesięani
zasypać,aninawetwyrazić,mimożeodjakiegośczasupodejmowane
próby,bytoczynić.Europaciąglejednakstoinastrażyogólności
iuniwersalności,choćzapretensjądoogólnościkryjesięwciąż
hierachicznaróżnicapoziomów.JaktwierdziWaldenfels:
„EuropejczycymówiąoEuropejczykachionie-Europejczykach,
mężczyźnimówiąomężczyznachiokobietach,dorośliodorosłych