Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Wdzięcznośćjestobecnawżyciukażdegoczłowieka,nawetniewdzięcznika.
Powszechnośćtegozjawiskapotwierdzająliczneprzekazy–wzmiankinatemat
wdzięcznościznaleźćmożnawdziełachfilozofów,poetówipisarzykażdejepoki,
począwszyodstarożytności.Wdorobkutymprzeważajązazwyczajwypowiedzi
krótkie,ujęteniekiedywformieaforyzmu.Whistoriifilozofiiwdzięczność
niestanowigłównegomotywurefleksji–pojawiasięincydentalnie,przyokazji
„ważniejszych”rozważańzzakresuetykiifilozofiiczłowieka.DopierowXXw.
powstałydzieła,któreanalizujątozjawiskoobszerniejiwnikliwiej.Ichautorami
sągłównieprzedstawicielepsychologiiempirycznej1.Wfilozofiiproblematyka
taodgrywapodrzędnąrolę,wciążwielejestpytań,któreniedoczekałysięodpo-
wiedzi,zaświedzanatematwdzięcznościjestbardzorozproszona.
Przedstawionapracamacharakteropisowo-komparatystyczny.Wszystkiejej
wątkidotycząbezpośrednio(lubpośrednio)jednejidei–wdzięczności.Autor
przywołujeikonfrontujezesobąróżnestanowiskaiwypowiedzinatemat
wdzięczności,koncepcjezapomnianebądźniedoceniane,którewspółcześnie,
wzmienionymkontekściespołecznym,wzbogaconewielowiekowymdoświad-
czeniemiwiedząnaukszczegółowych,pozwalająspojrzećinnymokiemnato
zjawisko.
Wdzięcznośćjestnierozerwalniezwiązanazdobroczynnością,jestbowiem
odpowiedziąnadobro.Wdzięcznośćsamawsobiejestrównieżpewnąformą
dobroczynności,któraczęstowykraczapozawąskieramyodwdzięczaniasię,
1Psychologowieszerzejzainteresowalisięwdzięcznościądopierowlatach90.XXw.Zapre-
kursorapsychologicznychbadańnadtymzjawiskiemuważanyjestRobertA.Emmons.Jedną
zprzyczynpomijaniakategoriiwdzięcznościwpracachpsychologówbyłoutożsamianiejej
zuprzejmością,grzecznościąlubteżpowinnościąmoralną.StanisławaTucholskaodnotowujeteż,
żedużywpływnamarginalizacjętejtematykinagrunciepsychologiimiała„obecnaprzezwiele
dekadkoncentracjananegatywnychstanachemocjonalnych(lęk,agresja,depresja)utrudniających
czyzaburzającychczłowiekowifunkcjonowaniezrównoczesnymniedocenianiemrolipozytyw-
nychdoznańdlajegorozwojuisposobupełnieniarólspołecznych”–S.Tucholska,Wdzięczność:jej
naturairodzaje,„RocznikFilozoficznyIgnatianum”2016,vol.XXII(2),s.77.Nagrunciepolskiej
psychologiiwidocznyjestrównieżznaczącywzrostzainteresowaniaproblematykąwdzięczności.
Podejmująjąm.in.E.Gruszecka,M.Kossakowski,P.KwiatekiM.Szcześniak.
