Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
LI
badawczej.Próbującuporaćsięzewspomnianązłożonością,
łączymetodybadańrozpowszechnionewjegoczasach(me-
todyanalizyracjonalnejtypukartezjańskiego,metodyempi-
ryczneihistoryczne)zesposobamimyśleniaproponowanymi
przezrodzącesięmetodyhermeneutyczneifenomenologicz-
ne.Niespójnośćformyjegodzieładajesięzatemwyjaśnić
itym,autorpróbujezastosowaćjednocześniedwiestrate-
giebadawcze,którychdodziśużywasięrozłącznie,strategię
pozytywizującąihumanizującą.Pomimowspomnianegobra-
kujednej,swoistejinowatorskiejmetody,Todorovniewaha
sięnazwaćprzyjętegoprzezConstantasposobuanalizowania
religii„metodąrewolucyjną”47uznając,wczasach,wktó-
rychnależałobyćzalubprzeciwreligii,Constantjestjednym
zniewielu,którzychcąpoprostubadać,stawiającsobie
zazadanienieatakowanielubbronieniereligii,leczjejzro-
zumienie,istajesięprzeztotwórcąantropologiireligijnej48.
OcenaT.Todorovawspierato,conapisałamoConstantowym
rozumieniureligii,acowpostacirozwiniętejmożnaznaleźć
wpoświęconejConstantowimonografiiBenjaminConstant
filozofreligii49.Todorovpisze:„Różnica,wstosunkudo
słynnychautorówXVIIIwieku,Warburtona,prezydentade
BrossesalubCourtdeGébelina,rzucasięwoczy:oninieod-
dzielająjeszczedostateczniefikcjiodhistorii,Constanttrzy-
masięjedyniefaktów.Jednakże,tymbardziejniemożnago
pomylićzniemieckimierudytami,którzywtymczasiezaczy-
nająogłaszaćswewielkiedziełamożnatumówićwszcze-
gólnościomonumentalnejpracyFriedrichaCreuzeraSymbo-
liqueetMythologiedespeuplesdel,Antiquité(1810),szybko
zresztąprzełożonejnajęzykfrancuski.Creuzer,trochęna
wzórdzisiejszychpsychoanalityków,chcepołączyćwszystkie
47T.Todorov,op.cit.,s.10.
48Patrz:ibidem,s.10idalsze.
49S.Kruszyńska,BenjaminConstantfilozofreligii.Religia–moralność–wol-
ność,WydawnictwoUniwersytetuGdańskiego,Gdańsk2000.