O religii

Benjamin Constant

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-15400-4

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2008

Liczba stron:

568

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Constant, Benjamin. O religii. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008, 568 s. ISBN 978-83-01-15400-4

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Constant, B.

T1 O religii

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2008

SN 978-83-01-15400-4

Bibliografia BibTex:

@Book{ 567, author = "Constant, Benjamin", editor = "", title = "O religii", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2008", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-15400-4" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Constant, Benjamin

ED -

TI - O religii

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2008

SN - 978-83-01-15400-4

ER -

Netografia (standard APA):

Constant, Benjamin. O religii [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008 [dostęp: 07 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/o-religii-benjamin-constant-567.

religioznawstwo, filozofia

Książka zawiera przekład pierwszego tomu 5-tomowego dzieła Benjamina Constanta zatytułowanego De la religion, considérée dans sa source, ses formes et ses développements (O religii z punktu widzenia jej źródła, jej form i rozwinięć)....

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-15400-4

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2008

Liczba stron:

568

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

WSTĘP (Sabina Kruszyńska)16
OD TŁUMACZKI (Sabina Kruszyńska)64
O RELIGII70
Przedmowa72
Słowo wstępne do tomu II88
Słowo wstępne do tomu IV90
Trzecie słowo wstępne93
Księga I WPROWADZENIE OGÓLNE96
Rozdział I O czuciu religijnym96
Rozdział II O konieczności odróżniania czucia religijnego od religijnych form w celu zrozumienia rozwoju religii117
Rozdział III Wpływ mitologii na moralność potwierdza ustanowione rozróżnienie133
Rozdział IV O tym, że jedynie wprowadzone rozróżnienie wyjaśnia, dlaczego wiele religijnych form zdaje się być wrogami wolności, podczas gdy czucie religijne zawsze wolności sprzyja145
Rozdział V O tym, że zwycięstwo rodzących się wierzeń nad wierzeniami starymi świadczy o różnicy, jaka istnieje między czuciem religijnym a religijnymi formami152
Rozdział VI O sposobie, w jaki dotąd przedstawiano religię156
Rozdział VII Zamysł niniejszej pracy180
Rozdział VIII O zagadnieniach, które stanowiłyby niezbędną część historii religii, a które nie są jednakże konieczne w niniejszych badaniach188
Rozdział IX Warunki, do spełnienia których zmusza nas charakter badań195
Księga II O NAJBARDZIEJ PRYMITYWNEJ FORMIE, JAKĄ MOGĄ PRZYWDZIEWAĆ IDEE RELIGIJNE228
Rozdział I Metoda zastosowana w księdze228
Rozdział II Forma, jaką czucie religijne przybiera u Dzikich230
Rozdział III Wysiłki religijnego czucia zmierzające do wzniesienia się ponad formę prymitywną258
Rozdział IV O wyobrażeniach życia przyszłego w religii Dzikich268
Rozdział V O błędach, w które popadło wielu pisarzy, nie dostrzegając w omawianej epoce religii walki czucia religijnego z formą284
Rozdział VI O wpływie, jaki w stanie dzikości mają kapłani289
Rozdział VII Skutki wpływu czarowników na religię Dzikich302
Rozdział VIII Dlaczego uznaliśmy, że należy szczegółowo opisać kult Dzikich315
Księga III PRZYCZYNY, KTÓRE OD PIERWSZEGO KROKU LUDZKOŚCI KU CYWILIZACJI SPRZYJAJĄ WZRASTANIU WŁADZY KAPŁAŃSKIEJ320
Rozdział I Przedmiot księgi320
Rozdział II O stanie społecznym najbliższym stanowi dzikiemu (...)322
Rozdział III O przyczynach, które jedynie wtórnie przyczyniły się do powiększenia władzy kapłańskiej (...)322
Rozdział IV O przyczynie, która, ilekroć się pojawi, daje klerowi wielką władzę323
Rozdział IX O korporacjach kapłańskich zastępujących kasty (...)329
Rozdział V Fakty potwierdzające wcześniejsze twierdzenia (...)329
Rozdział VI O dwóch oczywistych wyjątkach (...)329
Rozdział VII O różnorodności organizacji i form władzy kapłańskiej (...)329
Rozdział VIII O podziale na kasty (...)329
Rozdział X O kompetencjach kleru w zdominowanych przez niego nacjach (...)330
Księga IV O WPŁYWIE PRZYCZYN DRUGORZĘDNYCH NA ZASIĘG WŁADZY KAPŁAŃSKIEJ334
Rozdział I Wyliczenie przyczyn (...)334
Rozdział II Klimat (...)334
Rozdział III Żyzność lub jałowość gleby (...)334
Rozdział IV O wykonywaniu prac fizycznych jako koniecznym warunku przetrwania społeczeństwa (...)334
Rozdział V O zjawiskach, które mogą wywołać zdziwienie lub strach (...)335
Rozdział VI O wpływie, jaki ma usposobienie ludów oraz ich zwyczajowe zajęcia (...)335
Rozdział VII Skutek wielkich nieszczęść politycznych (...)335
Rozdział VIII Skutek migracji (...)335
Rozdział IX O walce władzy politycznej i wojskowej z władzą kapłańską336
Rozdział X Kontynuacja powyższego tematu (...)338
Rozdział XI Konieczne wyjaśnienia do tego, co powyżej powiedzieliśmy o Żydach (...)338
Rozdział XII O tym, że walka kapłanów z władzą świecką musi zakończyć się zwycięstwem kapłanów, z chwilą, gdy prawo do władzy raz już zostało im przyznane339
Rozdział XIII Podsumowanie całości355
Księga V O SŁABEJ WŁADZY KAPŁANÓW U LUDÓW, KTÓRE NIGDY NIE CZCIŁY ANI GWIAZD, ANI ŻYWIOŁÓW360
Rozdział I O słabości władzy kapłanów u ludów, którym obca była astrolatria, czego dowodzi historia pierwszych wieków Grecji360
Rozdział II O tym, iż jest wszak możliwe, że w czasach wcześniejszych niż czasy heroiczne, Grecy byli zniewoleni przez korporacje kapłańskie (...)372
Rozdział III Co o greckiej religii oraz greckim klerze czasów pierwotnych mówią świadectwa greckich historyków (...)372
Rozdział IV Wpływ kolonii na społeczeństwo i religię Grecji (...)372
Rozdział V O zmianach, które niezależny duch Grecji zawsze wnosił w to, co przychodziło z zewnątrz (...)373
Rozdział VI Rzeczywiste części greckiego politeizmu (...)373
Rozdział VII Wniosek374
Księga VI CZĘŚCI SKŁADOWE POLITEIZMU KAPŁAŃSKIEGO398
Rozdział I O połączeniu kultu żywiołów i gwiazd z kultem fetyszów (...)398
Rozdział II O tej części politeizmu kapłańskiego, która jest przeznaczona dla ludu (...)398
Rozdział III O tajnej doktrynie korporacji kapłańskich w starożytności399
Rozdział IV Przykład powyższego złożenia u Egipcjan (...)426
Rozdział V Przykład tego samego złożenia w religii Indii (...)426
Rozdział VI O przyczynach, które w Indiach zmieniły rzeczone złożenie, nie wpływając jednakże na sposób oddziaływania kleru (...)426
Rozdział VII O tym, że przykłady omawianego złożenia można by było znaleźć u wszystkich ludów podporządkowanych klerowi (...)426
Księga VII ELEMENTY USTANAWIAJĄCE POLITEIZM, NIEZALEŻNY OD PRZEWODNICTWA KAPŁANÓW430
Rozdział I O tym, że złożenie opisane w poprzedniej księdze nie dotyczy politeizmu niezależnego od władzy kapłanów430
Rozdział II O położeniu Greków w czasach barbarzyństwa, zwanych inaczej czasami heroicznymi (...)432
Rozdział III Kilka kwestii, które należy rozstrzygnąć, zanim pójdziemy dalej w naszych poszukiwaniach (...)432
Rozdział IV Punkt widzenia, z którego przedstawiamy politeizm czasów heroicznych (...)432
Rozdział V Upiększanie form bogów w politeizmie homeryckim (...)432
Rozdział IX Greckie wyobrażenia o życiu przyszłym (...)433
Rozdział VI Usposobienie bogów w politeizmie homeryckim (...)433
Rozdział VII O greckich wyobrażeniach, które dotyczą przeznaczenia (...)433
Rozdział VIII Sposoby, których Grecy używali, aby przeniknąć tajemnice losu (...)433
Rozdział X O tym, jak czucie religijne usiłuje wznieść się ponad opisaną formę religijną434
Księga VIII KONIECZNA DYGRESJA O POEMATACH PRZYPISYWANYCH HOMEROWI446
Rozdział I O tym, że religia Odysei pochodzi z innego okresu niż religia Iliady (...)446
Rozdział II Kwestia wynikająca z poprzednich obserwacji (...)446
Rozdział III O tym, że ułożenie Odysei, a w konsekwencji także jej mitologii, nastąpiło w okresie późniejszym niż ułożenie Iliady (...)446
Rozdział IV Konkluzja447
Księga IX PORÓWNANIE RELIGII KAPŁAŃSKICH Z POLITEIZMEM NIEZALEŻNYM450
Rozdział I Przedmiot księgi450
Rozdział II O postaci bogów w religiach kapłańskich (...)451
Rozdział III O usposobieniu bogów w religiach kapłańskich (...)451
Rozdział IV O pewnym szczególnym wyobrażeniu, które jedynie w postaci szczątkowej można zauważyć w religii greckiej, a które w religiach kapłańskich napotyka się w formie rozwiniętej oraz sprowadzone do dogmatu (...)451
Rozdział V O wyobrażeniach kapłańskich dotyczących przeznaczenia (...)451
Rozdział IX O metempsychozie (...)452
Rozdział VI O sposobach komunikowania się kapłanów z bogami w religiach kapłańskich (...)452
Rozdział VII O wyobrażeniach życia przyszłego w religiach zdominowanych przez kapłanów (...)452
Rozdział VIII O miejscach pobytu zmarłych oraz opisie mąk piekielnych w religiach kapłańskich (...)452
Księga X DOGMATY WŁAŚCIWE POLITEIZMOWI KAPŁAŃSKIEMU456
Rozdział I Przedmiot księgi456
Rozdział II O wyższości, w religiach kapłańskich, jednego wybranego boga nad bogami innymi (...)457
Rozdział III O bogach podrzędnych albo o kapłańskiej demonologii (...)457
Rozdział IV O bóstwach wyrządzających zło (...)457
Rozdział V Następstwa powyższego dogmatu dla religii kapłańskich (...)457
Rozdział VI Pojęcie pierwotnego upadku458
Rozdział IX Dogmat o zniszczeniu świata (...)462
Rozdział VII O bóstwie pośredniczącym (...)462
Rozdział VIII Bóstwa potrójne albo troiste (...)462
Rozdział X O Fallusie, o Linga oraz o bóstwach hermafrodycznych (...)462
Księga XI O PODSTAWOWEJ ZASADZIE RELIGII KAPŁAŃSKICH466
Rozdział I Wyłożenie zasady466
Rozdział II O ofiarach z ludzi (...)470
Rozdział III O niezgodnych z naturą wyrzeczeniach (...)470
Rozdział IV O gorszących rytuałach (...)470
Rozdział V O uświęceniu cierpienia (...)470
Rozdział VI O kilku dogmatach, które mogły wkroczyć do religii kapłańskich jako następstwa wyżej omówionych dogmatów (...)471
Rozdział VII Udokumentowania powyższych twierdzeń wzięte ze złożenia politeizmu starożytnego Rzymu (...)471
Księga XII O MARSZU POLITEIZMU NIEZALEŻNEGO OD KAPŁANÓW KU NAJWYŻSZEMU STOPNIOWI DOSKONAŁOŚCI474
Rozdział I Jak rozwój społeczeństwa wprowadza do religii moralność474
Rozdział II O sprzecznościach charakterystycznych dla omawianej epoki politeizmu i o tym, w jaki sposób sprzeczności te zaniknęły479
Rozdział III O tym, że poematy Hezjoda pochodzą z czasów, w których dokonał się opisany przewrót (...)482
Rozdział IV O Pindarze (...)482
Rozdział V Porównanie piekieł Pindara z piekłami Homera i Hezjoda (...)482
Rozdział VI O tym, że taki sam postęp można zauważyć u historyków (...)482
Rozdział IX Kilka słów o Arystofanesie (...)483
Rozdział VII O tymże postępie u greckich tragików (...)483
Rozdział VIII O Eurypidesie (...)483
Rozdział X Dlaczego w ogóle nie mówimy o greckich filozofach484
Rozdział XI O związkach moralności z obiema formami religijnymi485
Rozdział XII O prawdziwych związkach religii z moralnością503
Księga XIII O TYM, ŻE MISTERIA GRECKIE BYŁY INSTYTUCJAMI ZAPOŻYCZONYMI OD OBCEGO KLERU I ŻE MISTERIA TE, STOJĄC W CAŁKOWITEJ SPRZECZNOŚCI Z RELIGIĄ PUBLICZNĄ, W NICZYM NIE ZMIENIŁY LUDOWEJ CZĘŚCI RELIGII512
Rozdział I O tym, iloma trudnościami najeżony jest przedmiot niniejszej księgi512
Rozdział II O tym, czym były misteria u narodów podporządkowanych kapłanom (...)513
Rozdział III Jak misteria zostały przeniesione do Grecji oraz o tym, czym się tam stały (...)513
Rozdział IV Zgodność sekretnych dogmatów Grecji z rytuałami i dogmatami kapłańskimi (...)513
Rozdział V O duchu panującym w misteriach (...)514
Rozdział VI Podsumowanie dotyczące struktury misteriów greckich (...)514
Rozdział VII Stopniowe wtajemniczanie jako naśladownictwo kapłańskiej hierarchii (...)514
Rozdział IX O tym, jak wyjaśniano misteria (...)515
Rozdział VIII Rzeczywisty przedmiot tajemnicy misteriów (...)515
Rozdział X O tym, że jedynie nasz sposób przedstawienia misteriów wyjaśnia, niejednokrotnie niezgodne, nastawienie Greków do wymienionych instytucji (...)515
Księga XIV O RELIGII SKANDYNAWSKIEJ I PRZEWROCIE, KTÓRY ZASTĄPIŁ BYŁ W SKANDYNAWII POLITEIZM NIEZALEŻNY RELIGIĄ KAPŁAŃSKĄ518
Rozdział I Uwagi wstępne (...)518
Rozdział II Jak Skandynawowie przeszli od fetyszyzmu do politeizmu (...)518
Rozdział III Przewrót w politeizmie skandynawskim (...)518
Rozdział IV O tym, że kwestia, czy w Skandynawii dokonał się trzeci przewrót religijny, nie jest ważna dla przedmiotu naszych rozważań518
Rozdział V O tym, że dwa przełomy w politeizmie skandynawskim potwierdzają nasze twierdzenia o naturze dwóch rodzajów politeizmu oraz różnicach między nimi (...)519
Księga XV PODSUMOWANIE520
Rozdział I Kwestia wymagająca rozstrzygnięcia522
Rozdział II O wadach, jakie ma zasada zachowawcza nawet w tych religiach, które przyznają kapłaństwu jedynie władzę ograniczoną532
Rozdział III O tym, że doskonałość doktryny w niczym nie zmniejsza zagrożeń biorących się w religii z zasady zachowawczej538
Rozdział IV Jak zgubna jest dla religii każda przeszkoda przeciwna jej stopniowemu doskonaleniu543
SKOROWIDZ OSÓB548

XVI

Oreligii

byłownimwyeksponowaćtakiwłaśnie,ﬁlozoﬁcznyaspektCon-

stantowegodziełaoreligii.Niezawieraonzatemcałościdzieła,

alejegonajbardziej„ﬁlozoﬁczne”fragmenty:całośćtomuIza-

wierającegodwiepierwszeksięgi,zktórychksięgapierwszajest

wprowadzeniemogólnym,zawierającympodstawowezałożenia

autorazdziedzinyantropologiiﬁlozoﬁcznej,ﬁlozoﬁispołecznej

iﬁlozoﬁireligii,awdrugiejokreślasięzasadyprzyjętejmetody

idajeichusprawiedliwienie.Znastępnychksiąg,odIIIdoXIV

zostaływybranetylkoterozdziały,wktórychConstantposzerza,

uzasadniaiilustrujeprzykładamitezyzakomunikowanewdwóch

pierwszychksięgach.Pominiętezostałynatomiastterozdziały,

którezawierająanalizyzdziedzinyhistoriireligii,analizyreligij-

nychwierzeń,mitów,rytuałówipraktykorazanalizyliterackie

przeprowadzoneprzezConstantatak,bysłużyłyjakobardzosze-

rokieimożliwiewyczerpująceudokumentowaniewspomnianych

tez.Zabiegtaki,niewątpliwiemocnozubażającyzamysłsamego

autora,matędobrąstronę,żepozwalaskupićuwagęczytelnika

naproblemach,któreidlaautorazdawałysięmiećznaczeniena-

jistotniejsze,amianowicienakwestiiistotyreligii,zasadachjej

rozwojuiprzemianoraznakwestiizwiązkówreligiizracjonal-

nością(wiedzą),wolnością,moralnościąiwładzą3.Sprawęwy-

3Abyzłagodzićwątpliwości,którebudzićmożedecyzjapominięciawielu

historycznychrozdziałówDelareligionprzytoczęsłowaT.Todorovawzięte

ztekstuUnchef-d,oeuvreoublié([w:]BenjaminConstant,Delareligion...,

texteintégralprésentéparT.TodorovetE.Hofmann,Arles:„Thesaurus”Actes

Sud,1999,s.13):„ZcałąpewnościąpostarzałasięConstantowawiedza.Jest

onajednak,jaknatamteczasy,ogromna–wyczerpująca,jeśliidzieoliteraturę

pisanąpogrecku,połacinie,poniemiecku,angielskuifrancuskuorazzawsze

uaktualniana.NiebędziemydziśszukaćwksiążceConstantaszczegółowych

wiadomościdotyczącychwierzeńamerykańskichIndianczySkandynawów.

Leczczyżniejesttoloswszystkicherudycyjnychdzieł?Jakpowiedziałsam

Constant,«głębianieleżywkompilującejerudycji,leczwoceniającejwiedzę

przenikliwości»(XII,V).Constantuczynasnieustanniemyślenia:jeślitakie

atakiesąfakty,totrzebasobiepostawićtakieatakiepytanie,atakichotoodpo-

wiedzimożnanatepytaniaudzielić.Powyższalekcjajestciągleaktualna.Ajak

możnaniepodziwiaćsztuki,zjakąConstantpotraﬁwyjąćto,conajważniejsze

Brak wyników

O religii

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra