Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WYKŁAD15
zaśzprawegopasanalewy,włączamoczywiścielewy.Aprzecieżdlapojazdów
mającychpierwszeństwowjeżdżamnaichpaszprawej.Zauważmytu,żechoć
lusterkosamochodowe(jakkażdeinne)odwracalewoiprawo,tomigającykie-
runkowskazsamochodujadącegozamnąichcącegoskręcićwlewozobaczępo
lewejstronie!
Jeżelipłynęnaplecachbliskolinyoddzielającejtorynabasenieimamlinę
polewejręce,towłaśniepłynęprawąstroną.Strzałkaskierowanadogóryna
napis„Gdańsk”istrzałkaskierowanadodołunanapis„Gdańsk”nadnaszym
pasemruchunaautostradzieupewninaswtymsamym:jedziemydoGdań-
ska.Czyzastanawiałeśsię,Czytelniku,dlaczegolustro,doktóregozerkaszprzy
goleniu/makijażu,odwracalewoiprawo,anieodwracagóryidołu?
GdyflisaknaDunajcupowie,żeniebezpieczneskałyominiemyzprawej,
wiemy,żezostawimyjepolewejręce.Jeżelijednakpowie,że„zlewejmijamy
TrzyKorony”,spojrzymyteżkulewemubrzegowi.Trudneinielogiczne,prawda?
Nicdziwnego:nieosiągniewyżynten,ktomiałdoszkołypodgórkę.
„Niemakrólewskichdrógwgeometrii”—odpowiedziałArystotelesAleksan-
drowiMacedońskiemu,gdytenniemógłzrozumiećpewnegorozumowania
izażądałspecjalnej„ścieżkidydaktycznej”.
Poopanowaniusztukiorientowaniasięwprzestrzeniprzychodzikolejna
kształty.Dydaktycydawnychlatniebylizgodni,wjakiejkolejnościnależy
kształtywprowadzaćwnauczaniuelementarnym.JohannFriedrichHerbart
(1776-1841)—działającnajwyraźniejzgodniezformalniepojmowanązasadą
naukowości—uważał,żenauczanienależyzaczynaćodtrójkąta.Istotniejest
tonajmniejskomplikowanafigurageometryczna.Trójkątrównobocznydasię
skonstruowaćłatwiejniżkwadrat.Trzypatyczkirównejdługości„same”ułożą
sięwżądanykształt—zczterechpatyczkówkwadratuniedasięzłożyćbez
pomiarukątówalboinnychusztywniającychkonstrukcji.Pomysłowy,znanyjuż
wstarożytnymEgipciesposóbkonstrukcjikątaprostegozesznura,naktórym
wiążemysupływodległości3,4i5odpoczątkusznura,jestowielebardziej
skomplikowanyniżkonstrukcjakątaorozwartości60◦:tuwystarczywystrugać
trzypatyczkirównejdługościikątteżsię„sam”utworzy.Dlaczegowięckwa-
dratwydajesięnamlepszy,równiejszyiłatwiejszydo„obróbki”intelektualnej
niżtrójkąt?
Przyczynatkwioczywiściewpsychologiiiwtym,żenigdynieopuszczaliśmy
Ziemi,nielicząckilkusetśmiałychludzi,którzyunosilisięprzezpewienczas
wstanienieważkościwKosmosie.Grawitacjawyznaczapion,liniahoryzontu
poziom.Kątprosty—toten,którykierunekgóra-dółtworzyzhoryzontem.
Czteryrównekąty,czterykątytejsamejmiary.Ścianamusitrzymaćpion,bo
inaczejdomsięprzewróci,podłogamusibyćrówna,bomeblebędąsięsuwać
14
