Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
FENOMENSZTUKWIZUALNYCH,staleobecnyodzaraniacywili-
polachnaukiodziedzictwie.Coważne,przedstawiaciągłąkreatywnośćczło-
zacji,jestjednąznajwiększychtajemnicludzkości.Stanowispuściznę
najbardziejatrakcyjnąestetycznieispołecznie,wciążbadanąnawielu
wieka,trwamimoupadkówkulturicywilizacji,mimowieluzakrętóworazmie-
liznhistorii.Zagadkowyfenomenodnawiasięwkażdympokoleniu,alechociaż
jestwieczny,tojegodziełazczasemulegająerozji.Mottotegotomu,zaczerp-
niętezpoezjiWisławySzymborskiej
1,ukazujeprzemijaniekrystaliczniejasno.
Koniecznośćprzekładaniawszystkichwidzialnychiodczuwanychdoznańna
tekstijęzykutrudniaopisywaniesztukwizualnych.DSztukiwizualne”(łac.videre
–widzieć)będązatemprzedstawionewzarysie,odnajdawniejszychformdowspół-
czesności,wedługaktualnejterminologii.Aktualizacjastajesięniezbędna,podob-
niejakprzedstawionewtejksiążceszerszerozumieniedziedzictwakultury.
Sztukiwizualnebyłyisącodziennąinspiracjąiźródłemsatysfakcji,atakże
cennymelementemdziedzictwakultury2,zarównomaterialnego,jakinie-
materialnego,atakżecyfrowego.
Dziedzictwokultury,wtymsztukiwizualne,
wbrewlogiceprzetrwaniacharakteryzującejgatunekludzkischodzinadalszy
planwantropocenie,epoceczłowiekaiodokoło200latprowadzonejprzezniego
industrializacjiZiemi,cobłyskawiczniezmieniłoinadalniszczynasząplanetę
3
.
Dziedzictwokulturyniebyłowpełnidocenionewskutekdominacjiprzemysłu
inaukścisłych.Wzwiązkuztymrównieżjegowartościniepodlegałydostatecz-
nejochronieipowstałoryzykotzw.białychplam,lukwzachowanymdorobku
ludzkości.Wieleśrodowiskpodjęłodziałania,któremajązapobiectymnegatyw-
nymkonsekwencjom.Branesąpoduwagęargumentyociągłościcywilizacjiczło-
wieka,którątrzebananowodocenić,zrozumiećichronić
4.
1WisławaSzymborska,Trzysłowanajdziwniejsze[wo]Widokzziarnkiempiasku,Wydawnictwoa5,
Poznań1997,s.182.
2Stosujętermin„dziedzictwokultury”(anie„kulturowe”)zaAleksandremGieysztorem,patrzo
AleksanderGieysztorodziedzictwiekultury,red.D.Gawiniin.,TOnZ,Warszawa2000.
3HeatherDavis,EtienneTurpin(eds.),ArtintheAnthropocene:EncountersAmongAesthetics,Politics,
Environmentsandepistemologies,OpenHumanitiesPress2015,library.oapen.org[dostęp
12.11.2019].
4AndrzejRottermund(red.),Dlaczegoijakchronićdziedzictwokulturowe,PolskiKomitetds.UNESCO,
Warszawa2014.
9
