Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
BarbaraMyrdzik
ilesynonimoporuwobecnowychideiiobyczajów.Częstobywałautożsamiana
ztradycjonalizmem,hamującympostęp.
Wwielupracachmożnasięspotkaćzprzeświadczenim,żenowoczesność
jeszczeciągletrwa,adługofaloweprocesyizjawiskarozpoczętewokresierene-
sansu(np.nowoczesnyhumanizm,zainteresowaniepracąumysłuludzkiego)
ciągleinspirująceiodkrywanenanowo3.ZdaniemPaulaRicoeura:
Nowoczesnośćprzeszładługądrogę,określającsięwopozycjidosiebiesamej.[ś]
Próbujemywięcodróżnićnnaszą”nowoczesnośćodnowoczesnościninnych”
,tych,którzy
przednamiogłaszalisięnowoczesnymi4.
Nowoczesnośćzsocjologicznegopunktuwidzenia-zdaniemAnthony’ego
Giddensa-tonazwaskrótowanowoczesnegospołeczeństwalubcywiliza-
cjiprzemysłowej,wktórejświatjestpostrzeganyjakotransformowanyprzez
ludzkiedziałania,funkcjonująskomplikowaneinstytucjegospodarcze,wtym
produkcjaprzemysłowaigospodarkarynkowa,orazinstytucjepolityczne,pań-
stwonarodowościowe,atakżedemokracjamasowa.Czasów,wktórychżyjemy,
A.Giddensnieokreślamianempostmodernizmu,lecztraktujejejakofazęno-
woczesności.Nowoczesnośćrozwijasięwedługniegowtrzechfazach,którymi
są:przed-nowoczesność,nowoczesnośćipóźnanowoczesność.Każdąkolejną
nowoczesnośćmożnawięcnazwaćponowoczesnością.Twierdziteż,żenaszą
współczesnośćcharakteryzujenradykalnanowoczesność
,którazarównoofe-
rujebezprecedensowemożliwościrozwojuidziałaniajednostceorazspołeczeń-
stwu,jakistwarzawieleniebezpieczeństw5.
Jakietoniebezpieczeństwa?WedługZygmuntaBaumanajesttoprzejście
odnstałej”donpłynnejnowoczesności
,którawytworzyłanowązmianęwpo-
szczególnychpłaszczyznachżycia,wkonfrontacjijednostkizwielomawyzwa-
niaminigdywcześniejniespotykanymi.Formyspołeczneiinstytucjeniesłu-
żąjużwniejjakoramyodniesieniadlaludzkichdziałańidługoterminowych
planówżyciowych.nDzisiajwzorceiporządkiniejuż»dane«,atymbardziej
»oczywiste«.Jestichzbytwiele;zderzająsięzesobą,aichprzykazaniaprzeczą
sobie,copozbawiaje[ś]zniewalającejsiły”6.
Jednostkimusząznaleźćwłasnesposobyokreśleniasensużycia,indywi-
dualnezadaniadowykonania.Wymagatoodnichelastycznegodostosowa-
niasię-taktykibyciastalegotowymichętnymdozmiany,rezygnacjibezżalu
zwcześniejszychzobowiązańilojalnościorazwykorzystywaniaaktualnych
możliwości.Wnpłynnejnowoczesności”jednostkamusidziałaćiobliczyć
3J.Płuciennik,Literatura,głupcze!Laboratorianowoczesnejkulturyliterackiej,Kraków2009,s.10.
4P
.Ricoeur,Pamięć,historia,zapomnienie,przeł.J.Margański,Kraków2006,s.415.
5A.Giddens,Konsekwencjenowoczesności,Kraków2008;idem,Nowoczesnośćitożsamość.Jaispołe-
czeństwowepocepóźnejnowoczesności,przeł.A.Szulżycka,Warszawa2010.
6Z.Bauman,Płynnanowoczesność,przeł.T.Kunz,Kraków2000,s.14.