Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WykluczenieBoga31
Fundamentalnanieuzgadnialnośćreligiiobjawionejznaukąstanowizałożenie,stojące
upodstawwspółczesnychredukcjonistycznychteoriireligiizaczerpniętychznaukspo-
łecznychiteoriikultury3.
Cowięcej,zwłaszczawobliczuoszałamiającychosiągnięćnaukbiologicznychwmi-
nionympółwieczuniezgodnośćmiędzynaukąafundamentalnymitezamireligiipo-
wszechnieuważanajestzasilniejsząnawetniżwczasach,gdypisałoniejWeber.Także
społecznykomponentpraktykreligijnychzdajesięgwałtowniesłabnąćodlat60.,
zwłaszczawEuropieZachodniejiwKanadzie.Wiarygodnośćtwierdzeńreligijnych
zdajesięspadaćwrazzewzrostemliczbyodkryćnaukowychdotyczącychświatanatu-
ralnego.Imimożereligiapozostajerzeczywistościąspołeczną,ludzienajwyraźniejstają
sięmniejreligijniwmiarę,jakstająsięcorazlepiejwykształceniibardziejracjonalni.
UwagiJohnaSearle’adobrzeujmujątoprzekonanie.JaktoujmujeSearle,jeśliidzie
owspółczesnynaukowypoglądnaświat,„czytosięnampodoba,czynie,jesttojedyny
obrazświata,jakimrozporządzamy”:
Gdybierzemypoduwagęwszystko,cowiemyoszczegółowychaspektachświata–otakich
rzeczach,jakuszeregowaniepierwiastkówwukładzieokresowym,liczbachromosomów
wkomórkachróżnychgatunkówczynaturawiązaniachemicznego–okazujesię,żeten
obrazświatajestbezalternatywny.Niejesttopoprostujedenzwielukonkurencyjnych
obrazówświata,którymirozporządzamy.Problem,zktórymmamytudoczynienia,
niepoleganatym,żezjakichśpowodównieudałosięnamznaleźćprzekonującegodowodu
naistnienieBoga,czyteżnatym,żehipotezażyciapośmiertnegobudzipoważnewątpliwości.
Chodziraczejoto,żeprzybardziejwnikliwejrefleksji,niemożemytraktowaćowychpo-
glądówpoważnie.Kiedyspotykamyludzi,którzytwierdzą,żewierząwtegorodzajurzeczy,
możemyimzazdrościćotuchyipoczuciabezpieczeństwa,jakieczerpiązowychwierzeń,
alewgruncierzeczynadaljesteśmyprzekonani,żeniezdająsobieonisprawyznajnow-
szychodkryćnaukilubulegająprzemożnemuwpływowiswejwiary.Jesteśmyprzekonani,
żepoto,bywierzyćwtegorodzajurzeczy,musząoniszufladkowaćswojemyśliwróżnych
przegródkach4.
PodobniejakWeber,Searleuważa,żenaukaiwiarasąwzajemnienieuzgadnial-
ne,mogąjedyniewspółwystępowaćwpostaciintelektualnegorozdwojeniaukogoś,
komunieudałosięzrozumieć,że„nasz”światopogląddyktujenauka.Wowiele
Distinctions,Disciplines,andDemographics,„SocialProblems”2007,54:2,s.289–307.Dziękuję
ChristianowiSmithowi,któryzwróciłmiuwagęnatebadania.Ecklundwswojejnowszejksiążce,
opartejnaponad1600ankietachi275wywiadachzespecjalistamiispecjalistkamiwdziedzinienauk
przyrodniczychispołecznych,przeprowadzonychna21elitarnychamerykańskichuniwersytetachba-
dawczych,odnotowuje,że„około36%naukowcówwjakiejśformiewierzywBoga”(E.H.Ecklund,
Sciencevs.Religion:WhatScientistsReallyThink,OxfordUniversityPress,NewYork2010,s.35,
podkreśleniemoje).
3B.S.Gregory,TheOtherConfessionalHistory:OnSecularBiasintheStudyofReligion,„History
andTheory”2006,z.45,s.132–149.
4J.R.Searle,Umysłnanowoodkryty,przeł.T.Baszniak,PIW,Warszawa1999,s.130.
