Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Świat,któryutraciliśmy?
M
iejscereformacjiwhistoriiEuropywydajesięoczywiste.Przypadła
międzyśredniowieczemanowoczesnościąizdajesięczymśdawnominio-
nym,zakończonym.Wydajesięodległaodrealiówpolitycznychiglobalnegokapitali-
zmuzpoczątkówXXIwieku,dalekaodwspółczesnychdebatmoralnychiproblemów
społecznych.Taksiążkastarasiędowieść,żejestinaczej.To,cowydarzyłosiępięć
wiekówtemu,nadalgłębokowpływanażyciewszystkichludzi,nietylkowEuropie
iAmerycePółnocnej,alenacałymświecie,bezwzględunato,czysąchrześcijana-
mi,anawetczysąwyznawcamijakichkolwiekreligii.WilliamFaulknernapisałnie-
gdyś:„Przeszłośćnigdynieumiera.Właściwieniejestnawetprzeszłością”1.Jegosłowa
sątrafniejsze,niżsobieuświadamiał,aletrafniejszenasposób,którego,jaksądzę,
nieprzeczuwał.
Nieplanowałemtejksiążki.Pracowałemnadhistoriąchrześcijaństwawerzerefor-
macji,kiedystałosięjasne,żedwazmoichnaukowychzainteresowań–dążeniedo
zrozumienianowożytnychchrześcijanorazkrytykawspółczesnychredukcjonistycznych
teoriireligii–wrzeczywistościdotyczyłyróżnychaspektówjednej,złożonejhistorii.
Ideeiprzekonaniależąceupodstawowychwspółczesnychteoriibyłypoczęściodpo-
wiedziąnanierozwiązanenowożytnesporydoktrynalne.Jeśli,jaksięzdaje,uwadze
badaczyumykanaogół,żejesttojednaopowieść,wynikatopoczęścizezwyczajo-
wegopodziałupracy:teoretycyreligiiispecjaliściodhistoriiintelektualnejnowożytnej
Europyzazwyczajniedążądorekonstruowaniatego,jakprzeżywanochrześcijań-
stwowczasachprzedoświeceniowych,historycyreformacjinatomiastnieinterpretują
1W.Faulkner,Requiemdlazakonnicy,przeł.W.Niepokólczycki,PIW,Warszawa1980.
