Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NierównościekonomicznewPolsce
Takiemuklasycznemupodejściusprzeciwilisięm.in.CharlesE.Lindblom,Amar-
tyaSen,JosephE.Stiglitz,MichaelBrunoiLynSquire,AnthonyB.Atkinson,Oded
GaloriJosephZeira,TomasPikettyiEmmanuelSaez.
Lindblom,przeprowadziłkrytykęzasadypolegającejnaskupianiusięekonomi-
stównaproblematycealokacjizasobówijednocześniekrytykowałpogląd,żekoncep-
cjasystemurynkowegoprzynosinajlepszeskutkidlagospodarekispołeczeństw.Do-
wodził,żefascynacjarynkiemobniżaludzkązdolnośćdomyśleniaosprawachspo-
łecznychiwskazywał,żeproblematykapodziałupowinnabyćrównorzędnawsto-
sunkudoproblematykikoordynacjiialokacji.Jegopodejścienieoznaczałojednak
prostegonawrotudopodejściaDavidaRicarda,uktóregodziałanierynkujestnieja-
kodaneraznazawszewtrójklasowejstrukturzespołecznej.Odrzucałtakiedetermi-
nistycznepodejścienarzeczmożliwościkorektypodziałuwyznaczonegoprzezsiły
rynkowe.
TymczasemSentwierdził,żejednymznajwiększychbłędówwspółczesnycheko-
nomistówjestrozpatrywaniewszystkiegojedyniewkategoriachewentualnychko-
rzyściizyskóworazefektywności,bezzważanianaetyczneiaksjologiczneuwarun-
kowaniadecyzjiekonomicznych47.NatomiastStiglitzwskazywał,żezwracanieuwa-
giwyłącznienaefektywnośćekonomicznąipomijanieproblematykipodziału48przy-
czynisięnietylkodospołecznychniepokojów,lecztakżedospadkudługookresowej
efektywnościekonomicznej49.Argumentował,żerynekdziałaefektywniewyłącznie
wwyjątkowychokolicznościach,anietak,jakzakładatradycyjnaneoklasycznalite-
raturaekonomiczna50.Stądteżekonomiścikoncentrująsięnienatym,naczympo-
winni.GaloriZeirapisali,żedystrybucjadochodujestważnazmakroekonomiczne-
gopunktuwidzenia51.ZkoleiBrunoiSquireodrzucalialternatywę:równośćczyefek-
tywność.Argumentowali,żenależyrównocześniepromowaćobietewartości.Wska-
zywali,żeimwiększenierównościzasobów,tymwolniejszywzrost.NatomiastJohn
KennethGalbraithstwierdził,żerolaekonomiizostałasprowadzonadomaskowania
potęgiwielkichkorporacji,niesłużyonanaprawiesystemugospodarczegoczydobru
społeczeństwa,leczpełnifunkcjęinstrumentalnąwobecsprawującychwtymsyste-
47Autorpodawałwwątpliwośćwielecentralnychzałożeńneoklasycznejekonomii,m.in.pojęcieracjonalności
orazrolęPKBjakowskaźnikadobrobytu.
48Postulował,żebypołączyćdwiepropozycjedotyczącetzw.dochodupodstawowegoipodatkuliniowego.Pro-
ponował,abyzagwarantowaćkażdemuobywatelowi,niezależnieodjegodochoduistanumajątku,pewien
podstawowydochódizastąpićistniejącepodatkidochodoweiświadczenianarzeczubezpieczeniaspołecz-
negojednąkrańcowąstopąpodatkowądlawszystkichdochodówprzekraczającychokreślonypróg-zob.
R.Hall,A.Rabushka,TeFlatTax,HooverInstitutionPress,Stanford1995.
49J.E.Stiglitz,Whithersocialism?,MITPress,Cambridge1994,s.49-50.
50Rynkigospodarujązawszeefektywnie,wykluczającograniczonewilościiściślezdefiniowaneniesprawności
rynku.
51O.Galor,J.Zeira,IncomeDistributionandMacroeconomics,nTeReviewofEconomicStudies”1993,vol.60,
nr1,s.51.
28