Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nierównościekonomiczne-podstawowedylematy
leżnośćdogrupylubpozycjaspołecznaułatwialubutrudniadostępdospołeczniece-
nionychzmiennych.
Wprzypadkurozdzielnegodefiniowanianierównościspołecznychiekonomicz-
nych,nierównościekonomicznesąrozpatrywanepoprzezpryzmatkorzyścimaterial-
nych.Wtakimujęciunierównościekonomiczne,podobniejakrównośćinierów-
ność,możnarozpatrywaćwtrzechkontekstach:równościabsolutnej,sprawiedliwo-
ściizróżnicowaniaspołecznego.
StanisławMaciejKotzdefiniowałrównośćekonomicznąwkontekścierówności
absolutnej.Stwierdził,żerównośćekonomiczna(egalitaryzmekonomiczny)wspo-
łeczeństwieistniejewtedyitylkowtedy,gdyrozkładdochodówjestjednopunktowy,
tzn.gdykażdyzjegoczłonkówdysponujetakimsamymdochodemrównymdocho-
dowiprzeciętnemu.Jeżelichoćjedenzczłonkówspołeczeństwamawartośćzmiennej
różnąodprzeciętnej,tojużniemarówności.Przeznegacjęrównościekonomicznych
otrzymujesięnierównościekonomiczne,awięconierównościachekonomicznych
możnamówićwtedyitylkowtedy,gdyrozkładdochodówmapostaćróżnąodroz-
kładujednopunktowego,tzn.gdyjestrozkłademskokowymconajmniejdwupunk-
towymalborozkłademciągłym30.Takiepodejścierodzikonsekwencjedotyczącebar-
dzościsłegorozumienianierówności.
Równośćekonomicznajestteżrozpatrywanazpunktuwidzeniasprawiedliwo-
ści.Arystoteles,definiującsprawiedliwość,podzieliłjąnasprawiedliwośćrozdzielczą
(dystrybutywną),polegającąnapodzialedóbrwedługprzyjętychzasad,isprawiedli-
wośćwyrównawczą(komutatywną),polegającąnazapłaciezadobrolubodpłacieza
zło31.Platon,mówiącosprawiedliwości,twierdził,żeniktniepowinienzarabiaćwię-
cejniżpięćrazytyle,ilezwykłypracownik32.Współcześniautorzyrównieżdefiniują
równośćinierównośćwpowiązaniuzesprawiedliwościąalbosprawiedliwośćwpo-
wiązaniuzrównością.Dowodzą,żepoczuciesprawiedliwościiniesprawiedliwości
wiążesięzwarunkamiisposobamipodziałudóbr33,aniesprawiedliwenierówności
wynikajązkrzywdzącegopodziałudóbr,stwarzaniazróżnicowanychmożliwościroz-
woju,selektywnegotraktowaniapracowników,zagarnianiawiększejilościdóbr,niż
wynikatozrezultatówpracyizaangażowania34.Źródłemniesprawiedliwychnierów-
nościmożebyćteżnieekwiwalentnaalokacjazasobówwstosunkudoposzczegól-
30S.M.Kot,Polaryzacjaekonomiczna.Teoriaizastosowanie,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2008,
s.35.
31K.Leśniak-Moczuk,Równośćisprawiedliwośćwspołecznejgospodarcerynkowej,nNierównościSpołeczne
aWzrostGospodarczy”2004,nr4,s.228.
32W
.Morawski,Socjologiaekonomiczna,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2001,s.283.
33R.Boudon,SentimentsofJustice,nSocialJusticeResearch”1992,vol.5,nr2,s.113-135;W
.Morawski,Socjo-
logiaekonomiczna…,s.296.
34M.Bugdol,Zarządzaniemiędzynarodoweaproblemnierównościspołeczno-ekonomicznych,w:Współczesne
wymiarynierówności…,s.102-103.
25
