Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wwarunkachpolskichwywieraćwysokiirosnącyudziałwpopulacjiosóbstar-
szych,gdzieumieralnośćjestszczególniewysoka).Wadytejjestpozbawiony
standaryzowanywspółczynnikzgonów,obliczanyjakosumailoczynówempi-
rycznych,cząstkowych(dlaposzczególnychklaswieku)współczynnikówzgo-
nówważonychzbioremustalonych,przyjętychjakostandard,wskaźników
strukturywiekuwtychklasach.Wartośćwspółczynnikastandaryzowanego
wskazuje,jakabyłabywartośćwspółczynnikazgonów,gdybybadanapopulacja
charakteryzowałasięmodelową,przyjętązastandardową,strukturąwieku,jest
towięcwartośćabstrakcyjna,zależnaodzastosowanegostandardustruktury
wieku,stosowanagłówniewceluporównań.
Wtymrozdzialeprzedstawiononiektóremożliwesposobywykorzystania
surowychistandaryzowanychwspółczynnikówzgonówdownioskowania
onierównościachwtrwaniużycia.Badanieprzeprowadzonowujęciuczaso-
wym(lata1980-2008)wprzekrojach:mężczyźni–kobietyidziewczynki–
chłopcydlazgonówniemowlątorazzuwzględnieniemwybranychprzyczyn
zgonówiwojewództwwostatnichlatachbadanegookresu,gdziedlaograni-
czeniazakresuwahańlosowychpoliczonośredniedlalat2006-2008surowe
istandaryzowanewspółczynnikizgonów.
1.1.Modelowastrukturawieku
Jakwspomnianowyżej,przyporównaniachwspółczynnikówzgonów
wróżnychpopulacjachlubwczasiezachodzikoniecznośćichstandaryzacji
względemwieku,wartośćtychwspółczynnikówzależybowiemnietylkood
natężeniaumieralnościwposzczególnychklasachwieku(czyliodcząstkowych
współczynnikówzgonów),lecztakżeodstrukturywiekupopulacji.Dlacelu
omawianejstandaryzacjiprzyjmujesięokreśloną,dowolną,modelowąstrukturę
wieku;częstojesttomodelowaeuropejskastrukturawiekuzaproponowana
w1985rokuprzezŚwiatowąOrganizacjęZdrowia(WorldHealthStatistics
Annual1985,1986,s.XVI,cyt.za:Holzer,1989,s.78).Okazujesięjednak
(rys.1.1),żetastrukturawiekuniezbytdobrzeprzystajedostrukturywieku
ludnościPolskiwostatnichlatach,równieżniezbytdobrzeodzwierciedlaaktu-
alnąstrukturęwiekuludnościPolskistrukturamodelowaświatowainowa
strukturaeuropejskazaproponowanawostatnichlatachprzezŚwiatowąOrga-
nizacjęZdrowia(Ahmadetal.,2001).Szczególniedużeróżnicewystępują
wklasiewieku[0-4);niejestuwzględnionytakżewystępującywpopulacji
ludnościPolskiwyżdemograficzny[wklasiewieku[45-59)]ijego„echo”
przypadająceobecnienawiek[20-35).
Wtejsytuacjizaproponowanomodelowąstrukturęwieku(rys.1.2)
opartąnastrukturzewiekuludnościPolskiwlatach2006-2008.Tamodelowa
strukturawiekubyłapodstawąstandaryzacjiwspółczynnikówzgonówwtej
pracyzarównowujęciuczasowym,jakiprzestrzennym.
14
