Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Badaczkapodajetakżepowody,dlaktórychrolakobietwhistorii,społe-
czeństwieiprzestrzenipublicznejjestmocnozmarginalizowanaitrywiali-
zowana.Jednymznich,ichybanajważniejszym,jestromantycznypara-
dygmat,wzmacnianyprzezliteraturęztegookresu,którystworzyłkult
kobietyjakokluczadonaturyikosmosuzdośćspecyficznymkontraktem
płcimiędzyflrycerzamiadamami”-jaktonazwałaSławomiraWalczew-
ska190.PowołującsięnaWalczewską,krytykujeMatyniatakżeinnekatego-
riewiążącedlapolskiegodyskursufeministycznego,przedewszystkimpo-
jęcieflMatki-Polki”,czylisymbolkobiecegopatriotyzmu,gdziekobietadefi-
niowanajestprzezmacierzyństwo,obowiązekiduchapoświęcenia,awięc
nadaldyskryminowana,przebranaflwmaskęuwielbienia”,flprotekcjonal-
nieadorowana”iflłaskawieponiżana”191.Demaskującwieleprzykładów
krzywdzącychdlakobietrelacjipłci,odwołujesięMatyniadonajbliższejjej
historiinajnowszej,wtymhistoriiwojny,gdzie:
(ł)koniecznośćkonspiracjiprzełamywałaiwyeliminowałaprzedwojenne
standardyprzyzwoitości,łączniezrolamitradycyjnieprzypisanymikobie-
tom.Młodzimężczyźniikobietyznikalirazemwśrodkunocyzkonkret-
nymitajnymizadaniami.Dodomówwracalirzadkoiwszyscybylirycerzami.
Kobietyniebyłyjużtylkomoralnymigwarantkamiodwagiiofiarnościswo-
ichsynówimężów:Walczyłyiwtensposóbpoświęcałyswojeżycie-obok
mężczyzniniezależnieodmężczyzn192.
Tarolakończyłasięjednakwrazznadejściemspokojnychczasów,gdy
ofiarażyciaiwalkaniebyłapotrzebna,akobietymogływreszciepójśćsobie
dodomu!193.TymczasemhistorianajnowszakobietwPolsce,iszerzej
wEuropieŚrodkowo-Wschodniej,dopieroporoku1989nabrała/nabiera
nowejprędkości194.Fundacyjnybył/jestwtymwzględziedorobekZespołu
BadawczegoHistoriiSpołecznejPolskiXIXiXXwieku(UniwersytetWar-
szawski)kierowanegoprzezwspominanychA.ŻarnowskąiA.Szwarca,
InterdyscyplinarnegoZespołuBadawczegoProblemówKobietnaUAM
wPoznaniukierowanyprzezElżbietęPakszysorazZespołuBadańnadKo-
bietamiiRodzinąIFiSPANwWarszawie.Naszczególnąuwagę,wkontek-
ścienaszegoprojektu,zasługujefakt,iżzainteresowaniubadawczemuhisto-
---
---
---
---
---
--
190Tamże,s.159.Por.S.Walczewska,Damy,rycerzeifeministki,Kraków1999.
191E.Matynia,Demokracjał,s.160.
192Tamże,s.161.
193DopodobnychwnioskówdoszłateżShannaPenn.Dlategotowłaśnieflrewolucja
jestkobietą”,akobietaflBoginiąWolności”,oczymprzekonującopiszeMariaJanion.S.Penn,
dz.cyt.
194Kobietywczasachprzełomu1989-2009.Polska,Czechy,Słowacja,NiemcyWschodnie,Ukra-
ina,Koordynacja:A.Grzybek,A.Mrozik,[red.]A.Grzybek,Warszawa2009.
56
