Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Autorytaryzm-politycznapostaćniedemokratyzmu
Pojmowanieautorytaryzmujakonegacjidemokracji,jakkol-
wiekzasadniczosłuszneiponiekądnawetuzasadnione,nie
możejednakbyćsatysfakcjonujące,gdyżjesttotylkopostępo-
waniewedlemetodyacontrario.
Należałobyzatempodaćzespółcechkonstytuującychauto-
rytaryzm,bywtensposóbodpowiedziećnietylkonapytanie,
czymautorytaryzmniejest,lecztakżenapytanie,czymjest.
Wtymceluposłużmysięustaleniamidefinicyjnyminajwybit-
niejszegowspółczesnegobadaczaautorytaryzmuJuanaJosé
Linza.Piszeon:nSystemyautorytarnetosystemypolityczne
oograniczonym,zwolnionymzodpowiedzialnościprzedspo-
łeczeństwempluralizmiepolitycznym,pozbawionedopraco-
wanejwiodącejideologii,alezwyraźnymicechamimental-
nymi,wolne(zwyjątkiempewnychokresówswegorozwoju)
odekstensywnejiintensywnejmobilizacjipolitycznej,itakie,
wktórychprzywódcalubniekiedymałagrupaprzywódcza
dysponujewładząosłabookreślonych,formalnychgranicach,
którejednakżewistociełatwoprzewidzieć”2.Takwięc-zda-
niemLinza-autorytaryzmcharakteryzujączteryfundamental-
necechy.Popierwsze,autorytaryzmwyróżniaograniczonyplu-
ralizmpolityczny.Systemtendopuszczapewnąróżnorodność
postawiprzekonańpolitycznych,aczkolwiektenstanrzeczy
bardziejjesttolerowanyniżuznawany.Niemniejjednakwau-
torytaryzmiezawszedasięzidentyfikowaćjakieśgrupypoli-
tyczneniezależneodwładzyistawiającesobiezaceloddzia-
ływanienapolitykę.Podrugie,reżimyautorytarneodznaczają
sięstosunkowoniskimstopniemzideologizowaniaiodczu-
walnyjesttambrakideologiipaństwowej,któraprzynosiłaby
wizjęidealnegoporządkupolitycznego.Potrzecie,wautoryta-
ryzmieniestawiasiępostulatumobilizacjipolitycznejspołe-
czeństwa,szczególniejesttozauważalnewówczas,gdysystem
tenznajdujesięjużwfaziestabilizacji.Poczwartewreszcie,
wsystemieautorytarnymwładzarządzącejjednostkilubgrupy
13
