Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Prótasis.Narodzinykarlizmu.Kwestiadynastycznajakoprzyczyna...
wHiszpaniiDomuAustriackiegoorazDomuSabaudzkiego
42
,cobyłoodpowiedziąnapetycję
Kortezówdotronuz19listopada1712roku
43
.
Wopracowaniachdotyczącychprawasukcesyjnegoz1713rokuczęstomożnaspotkać
twierdzenie,żebyłoonoprzeniesieniemdoHiszpaniiobowiązującegowKoronieFrancuskiej
tzw.prawasalickiego(franc.loisalique;hiszp.leysálica),któregonazwabierzesię
stąd,żejegopochodzenieprzypisywanejestprotoplastomdynastiifrancuskiej,czyliFrankom
Salickim,iktórestanowiintegralnączęśćprawfundamentalnych(loisfondamentales)Króle-
stwaFrancji.Jesttojednaknieścisłośćtakpoważna,żenależyokreślićwprostjakobłąd
44
.
Prawosalickiewykluczabowiembezwzględniekobietyzsukcesjitronuwkażdejsytuacji,
niedopuszczającnawetmożliwościprzekazaniaprzezksiężniczkękrwikrólewskiejpraw
dokoronyjejlegalnemumęskiemupotomkowi,kiedybrakujejakiegokolwiekmęskiego
spadkobiercy.GdybyweFrancjizaistniałatakasytuacja,żeniemajużanijednegoksięciakrwi
kapetyńskiej,towówczasmusiałabyzebraćsięreprezentacjastanówkrólestwaiustanowić
nowądynastię,albowiemłzgodniez24.konkluzjąstatutowejteoriinastępstwatronu
łnzwyczajobowiązującywtejsprawiezostałwprowadzonyzazgodątrzechstanóworaz
całegomistycznegociałapaństwowego,doktórychkompetencjinazasadzieprawapospoli-
tegonależąkwestieustanowieniaielekcjikróla.(...).Godnościkrólewskienależądocałego
mistycznegociałapaństwowegokrólestwa,podobniejakgodnościkościelnenależądoKościoła
(...).Królestwoiwybórwładcównależązresztą(...)doludu...n
45
.LeczwhiszpańskiejNowej
RegulacjiFilipaVniematakiegołbezwzględnegołwykluczeniakobietodsukcesji,ajest
jedynieustanowienieporządku,którywyczerpujewszystkiemożliwościdziedziczenia-
skiegoprzedzastosowaniemsukcesjiżeńskiej
46
.Oczywiściemożnazauważyć,żesytuacjataka
manikłystopieńprawdopodobieństwa,czyliżekobietypraktycznieodsunięteoddziedzi-
czenia,lecztonietosamo,coformalnaekskluzjaprzesądzonazgóryiraznazawsze
47
.Prawo
monarchiquedIaprćslIanciendroitpublicfranęais[1916],NouVellećd.augmentćedluneprćface,dlune
miseajourcritiqueetdlunebibliographieparG.Augć,D.U.C.,Paris1983,ss.82-83.
42
Zob.F
.Polo,op.cit.,s.59;NuevoReglamento...,s.147.
43
SuplicamosaV
.M.que,derogandotodoslosquesehallasenencontrario,seestablezcaporleyfundamen-
tal,as{lasrenunciasreferidas,comolaeXclusiónperpetuadelaCasadeAustriaylasucesióndelaCasa
deSaboyałcyt.za:QeC,s.32.
44
Powielagonawettakwielkiuczony,jakMarcelinoMenćndezPelayołzob.Idem,op.cit.,s.269.
45
Statutowateorianastępstwatronuz1420r.zTraktatuJanadeTerraRubea,[w:]Powszechnahistoriapań-
stwaiprawa.WybórtekstówŹródłowych.WyborudokonaliM.J.PtakiM.Kinstler
,Wrocław1996,ss.52-53.
46
Zob.L.Gentile,LesloisfondamentalesenFranceetenEspagnefacedlIarrivćedesBourbonsenEspagne,
1700-1789,These,ParisXII,1994,masz.;G.Bernard,CarlismeespagnoletlćgitimismefranęaisauXXIXe
etXXesićcles∫entreconvergencedoctrinaleetincomprehensionssuccesorales,[w:]M.Ayuso(ed.),
Alos175ańosdelCarlismo.UnarevisióndelaTradiciónpol{ticahispónica.ActasdelCongresoInternacional
celebradoenMadridlosd{as27y28deseptiembrede2008,Itinerarios,Madrid2011,ss.317-328.
47
Trzebazaznaczyć,żepierwotnąintencjąFilipaVbyłorzeczywiścierozciągnięcienaHiszpanięfrancu-
skiegoprawasukcesyjnego,aleKortezyniewyraziłynatozgody,wzwiązkuzczymzastosowanoznane
namjużrozwiązaniepośredniemiędzyprawemkastylijskimaprawemsalickim.
33