Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Warszawa1918
KlasamaturalnapensjiJadwigiSikorskiej,IrenaSzymańska–pierwszaodprawejwśrodkowymrzędzieławek,
Możedobrze,żewmojejszkoleuczylizarównoZelwerztymswoim:«Mnienicnieobchodzi,
copanczuje»,jakiLimanowskizOsterwą.Mogępowiedzieć,żebyłamichuczennicą,chociażtak
naprawdętowychowalionimegomęża.Iztegoduetu,szkołyZelwerowiczaiReduty,wyszliśmy
my:Byrskiija”7.
WinnymmiejscuzaśpiszeozajęciachprowadzonychprzezOsterwę:„Wiele,bardzowiele
muzawdzięczam.Ipoprzezafirmacjęjegometody,iprzezbunt”8.
Wlatach1927–1929związanajestzPlacówkąŻywegoSłowapodkierunkiemJaninyGórskiej
(1887–1943)iMieczysławaSzpakiewicza(1890–1945),przywspółpracyliterackiejArtura
Górskiego(1870–1959)imalarskiejJanaGolusa(1895–1964).Wzespoletymwystępująznani
aktorzy,międzyinnymi:KazimierzDejunowicz,JanKochanowicz,ZofiaMałynicz,Janina
Martynowska,StefanMorozowicz,ZofiaMysłakowska,agościnnieIrenaSolska(w
Powsinogach
beskidzkich
Zegadłowicza)iEwaKunina.Wpierwszymsezonie1927/1928zespółpracuje
wniezmiernietrudnychwarunkach,bezwłasnejsiedziby.KorzystawtedyzsaliSzkoły
DramatycznejnaOkólniku(którawgodzinachprzedpołudniowychjestwolna),występuje
wrozmaitychsalach,świetlicach,fabrykach,szkołachiteatrachwWarszawie(naprzykład
wsiedzibieTowarzystwaTeozoficznegoprzyKruczej)ipozaWarszawą:wŁodzi,Skierniewicach,
Łowiczu,Żyrardowie,Mińsku,Piotrkowie,RadomiuiwróżnychzakątkachWielkopolski.
Wrepertuarzeznajdująsięarcydziełapoezjipolskiejiobcej,inscenizacjepieśni,ballad,wierszy,
bajek,recytowaneprzezchórisolistów.PorokuPlacówkaŻywegoSłowaosiedlasięwWarszawie
wteatrze„Ateneum”,gdzie5października1928rokuinaugurujedziałalnośćprapremierą
Wandy
Norwida.„Byłtojakiśzaczątekteatrurapsodycznego”9–skonstatujeTadeuszByrski,również
pracującywtymzespole.Zpowodutrudnościfinansowychprzedsięwzięciemusianojednak
zlikwidować,mimointeresującychosiągnięć.ZdaniemByrskiej,właśniePlacówkaŻywegoSłowa
byłatą„instytucją,którapracowałanadznalezieniemkluczadonowocześniepojętejtwórczości
dlamasludowych”.Wkońcustwierdziona:„Wieletejinstytucjizawdzięczam.Iafirmacja,ibunt
byłybardzozapładniające”10.
SpotkaniezrówieśniczkamizeSzkołyGłównejGospodarstwaWiejskiegowWarszawie,1988
