Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
StanisławSulowski
jakiśporządekpośródkonkurencyjnychżądańwobeczawszeograniczo-
nychzasobówkażdejwspólnoty18.Częstowliteraturzenaukowejspo-
tykasięuproszczonypogląd,żedlaArystotelesapolitykasprowadzała
siędokompetencji,czylisztukirządzenia19.WtymkontekścieArysto-
telesmożebyćuważanyzaprekursoranurtuempirycznegowbadaniu
polityki20.EricVoegelin,interpretującArystotelesa,głosiłpogląd,że
naukaopolitycejestkrólowąnauk,gdyżzajmujesięosiąganiemdobra
najwyższego.Doceniałon,podobniejakBernardCrick,takżejejprak-
tyczneznaczenie,bowiemmiałaonaorzekać,którenaukiwpaństwie
należyuprawiaćiktórenależystudiować.Antycznarefleksjaopolityce
byłaspowodowanakryzysempolis,stądteżjejnormatywnycharakter.
PolitycznośćuArystotelesabyłanasyconaetycznością.Politykęwtym
okresie–jakzauważyłJürgenHabermas–rozumianojakonaukęodo-
brymisprawiedliwymżyciu21.Niedasięzrozumiećmyślipolitycznej
Arystotelesabezodwołaniasiędokategoriiaksjologicznychiantro-
pologicznych.Ludziezracjiswejspołecznejnatury(Arystotelesokre-
ślałczłowiekajakobytspołeczny–zoonpolitikon)muszążyćwramach
wspólnot,afunkcjonowaniekażdejwspólnotywymagarealizowania
celówwspólnych,czylidziałanianarzeczdobrawspólnego.Wspólno-
tętworząrelacjeocharakterzespołecznym,panowaniaireligijnymna
ściślewyodrębnionymterytorium.Trzebapamiętać,żewpierwotnym
znaczeniusłowopoliswjęzykugreckimoznaczagród–ogrodzonete-
rytorium,takwięcpolitykawynikazprostegofaktużycialudzirazem
naokreślonymterytorium.Polisjestczymświęcejniżstowarzyszeniem
sprzymierzeńców,polistowspólnota,któratroszczysięocnotęswoich
obywateli.
Ludzieżyjąwewspólnotach,alenależyteżpodkreślić,żesąznatury
rzeczyróżni.Owaróżnorodnośćprzejawiasięwsferzepublicznejisfe-
rzeprywatnej.Wtychobusferachmogąsięurzeczywistniaćróżneinte-
resy.ZtegoteżwzględuHannahArendtstałanastanowisku,żepolity-
kabierzesięzpluralizmu,zróżnicmiędzyludźmi.Politykajestdomeną
18
B.Crick,Wobroniepolityki,tłum.A.Waśkiewicz,WydawnictwoNaukowePWN,
Warszawa2004,s.31.
19
Z.Blok,Kierunkiposzukiwańprzedmiotubadańpolitycznych,w:J.Nocoń(red.),
Zagadnieniateoriipolityki,InstytutPolitologiiUniwersytetuGdańskiego,Gdańsk
2017,s.15.
20
W
.Bleek,GeschichtederPolitikwissenschaftł,s.33.
21
Por.J.Habermas,Teoriaipraktyka-wybórpism,tłum.M.ŁukasiewicziZ.Krasno-
dębski,PWN1983,s.63.
