Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
pędzeniezmiasta24.Tanormanieprzekroczyłajednaknigdygranicsamej
Sparty
.SzczupłasylwetkabyłamodnazarównonaKrecie,jakiwRzymie,
oczymświadczązachowaneściennemalowidła.Mimotowstarożytnym
Rzymieosobyznadmiernąmasąciałastanowiłyznacznyodsetekpopulacji.
Wielesławnychosóbtamtychczasówmożnazaliczyćdotegogrona,jakcho-
ciażbypoetęHoracego,którybyłwybitnieotyły
.PodobniebyłowAtenach.
DootyłychzaliczyćmożnaSokratesaiPlatona,copozwalaprzypuszczać,że
takasylwetkaniebyłarzadkością25.
Hipokrates,GaleniAreteuszzKapadocjipisaliootyłościjakoopro-
blemieklinicznymiwyróżnilijejrodzaje:wodnąitwardą.Otyłośćtwarda
zostałauznanazawyłącznywynikprzekarmienia,awramachleczenia
zalecanogłodówkęiwysiłekfizyczny
.Hipokratesuważał,żeotyliżyją
krócej,awleczeniunadmiernejmasyciałazalecałograniczaniejedzenia
izwiększenieaktywnościruchowej.WXVIIIwiekunatomiastzaczęły
pojawiaćsiępracenatematotyłości.W1752rokuFlemingopracował
pierwsząpoświęconąjejmonografię.Cullenzkolei,wdzielez1784roku
traktującymopodstawowychzasadachpraktykilekarskiej,wyraziłpogląd,
żeotyłośćdopierowtedyjestchorobą,kiedyjestbardzoznacznaipowi-
kłanadusznościąlubniezdolnościądopracy
.Hallerw1788rokuzwrócił
uwagęnato,żeotyłośćczęściejwystępujewkrajachciepłychiwiązałto
zezmniejszonąprodukcjąciepłaprzezustrój.WkońcuTanner,wwydanej
w1867rokuPraktycemedycznej,sądził,żemożebyćonaspowodowana
nadmiernymspożywaniemwęglowodanów
.Naukowepodejściedootyło-
ścirozwinąłjednakdopierowXIXwiekupostępchemiiibiochemii.Pod
koniecXIXwiekuzaczęłypojawiaćsięnaukowepublikacjenatentemat.
W1897rokuDuckworthopublikowałmonografięootyłości,dokonując
przeglądutegozagadnieniawnaukowysposób.Otyłośćjakowyraznad-
miaruzakumulowanejenergiijeststanem,któryarcheolodzyihistorycy
zanotowaliwcześniejniżlekarze.Zaburzenietoprzezdługiczasbyłoteż
raczejzjawiskiemzzakresuobyczajów,religiiczyregulaminówwojskowych.
Medycznerozumienieotyłościrozwijałosięwrazzbadaniaminadprzemia-
nąenergii,regulacjąmetabolizmuipatofizjologiąpowikłańotyłości.Oka-
zujesięjednak,żehistoriabadańnadtymschorzeniemciągledalekajest
odzakończenia.Powodujetotrudnościwpraktycezapobieganiaileczenia
otyłościtypowedlazaburzeńoniedokładnieokreślonejetiologiiipatoge-
nezie26,pomimożehistorialeczenianadmiernejmasyciałasięgaczasów
starożytnych.Wartojednakzaznaczyć,żewśródwieluróżnychzaleceń
24
N.Ogińska-Bulik:Psychologianadmiernegojedzenia.Przyczyny,konsekwencje,spo-
sobyzmiany.Łódź,WydawnictwoUniwersytetuŁódzkiego,2004,s.39—40;J.Tatoń:
Otyłość—patofizjologia,diagnostyka,leczenie.Warszawa,PZWL,1985,s.1.
25
26
J.Tatoń:Otyłość...,s.1—2.
Ibidem,s.1—3.
