Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Mózgowepodłożerozpoznawaniaekspresjiemocjonalnej
Oczywiściewspółwystępowanieinnychdeficytówjestzależneodwielkościlezji.
Opisanoprzypadkipacjentów,uktórychopróczproblemówzrozpoznawaniem
twarzyzanotowanotakżedeficytyworientacjiprzestrzennejitrudnościwrozpo-
znawaniuznajomychmiejsc(HabibiSirigu,1987),aleksję,czylideficytyczytania
(Farah,1990)lubproblemyzrozpoznawaniemniektórychobiektów(Clarkeiin.,
1997;Gauthier,BehrmanniTarr,1999).Wformieczystejprozopagnozjajestwięc
niezwyklerzadkimzaburzeniem,leczopisywanesąrównieżtakieprzypadki(de
GelderiRouw,2000;Farah,LevinsoniKlein,1995;Henkeiin.,1998;Whiteley
iWarrington,1977;Rossioniin.,2003;Schiltziin.,2006).
Obrazprozopagnozjiponadtokomplikujefakt,żewliteraturzeprzedmiotu
(deRenziiin.,1991)wyróżniasięprzynajmniejdwapodtypytegozaburzenia
określanejakoprozopagnozjaapercepcyjna(apperceptive)orazasocjacyjna(as-
sociative).Wdrugimprzypadkuzaburzeniedotyczygłównieprocesuidentyfi-
kacjitożsamościtwarzy,podczasgdyprozopagnozjaapercepcyjnamacharakter
cięższegozaburzenia,wktórympacjentjestniezdolnynawetdookreślenia,czy
dwiespostrzeganetwarzesąróżne,czyteżnie.Niezależniejednakodzmienności
obserwowanejwśródpacjentóworazkontrowersjiwokółdokładnejcharaktery-
stykisamegozaburzeniawskazujesię,iżosiowymobjawemwtymprzypadku
jestniezdolnośćdookreślaniatożsamościwidzianychtwarzy.Przeciwstawiane
jesttoinnymformomagnozjiwzrokowych,wprzypadkuktórychniezdolność
doprawidłowegorozpoznawanianajróżniejszychobiektówzapomocąwzroku
współwystępujezzachowanązdolnościądoidentyfikowaniatwarzy(Moscovitch,
WinocuriBehrmann,1997;Farah,1996;Farah,Wilson,DrainiTanaka,1995;
Feinbergiin.,1994).Samowystępowanietakiejpodwójnejdysocjacjipozwala
sądzić,iżprzynajmniejwczęściprocesyzwiązanezanalizątwarzyorazinnych
niżtwarzeobiektówsąodmienne.Zewzględunafakt,iżjednoznaczneokreśle-
nieróżnicwlokalizacjiuszkodzeńmózguwśródpacjentówzprozopagnozjąiza-
chowanązdolnościądoróżnicowaniainnychbodźcóworazpacjentówzagnozją
wzrokową,alezachowanąumiejętnościąidentyfikacjitożsamościtwarzy,niejest
niestetymożliwe,trudnostwierdzićnatejpodstawie,wjakimstopniumamydo
czynieniazodrębnymianatomiczniesystemamineuronalnymi.
Dopodobnychwnioskówprowadząteżobserwacjeskutkówuszkodzeńsyste-
munerwowegopojawiającesięnawczesnychetapachżycia.Zazwyczajwskazuje
się,iżukładnerwowycharakteryzujewysokistopieńplastycznościobserwowany
przynajmniejprzezkilkapierwszychlatżycia(Gazzaniga,1997;Kossut,2011).
Ztegowzględuobserwujesięczęstowysokistopieńprzywróceniafunkcjiutra-
conychwwynikulezjimózgupowstałejwdzieciństwie(Szeląg,2011).Dotyczy
torównieżpercepcjiwzrokowej(Payne,Lomber,MacNeiliCornwell,1996).Wy-
jątkiemodtejreguływydajesięprzetwarzanietwarzy.MarthaFarahijejwspół-
pracownicy(2000)opisaliprzypadekchłopca,uktóregouszkodzeniemózgupo-
wstałowpierwszymdniużyciawwynikuzakażeniabakteryjnegoiobejmowało
rozległeobszarykorypotylicznejorazskroniowo-potylicznejpoobustronach
