Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MOWAWSPRAWIENACZELNEGO
DOWÓDZTWAGNEJUSZAPOMPEJUSZA
SŁOWOWSTĘPNE
MowawsprawienaczelnegodowództwaGnejuszaPompejuszabyłapierwszą
wpełnipolitycznąmowąCycerona.Wygłosiłwr.66,popierającwniosekGajusza
Maniliusza,któryradziłpowierzyćPompejuszowinaczelnedowództwowwojnie
zkrólemPontu,Mitrydatesem(stądjejdrugitytuł:DelegeManiliażOwniosku
Maniliuszowym).
HistorycznympodłożemtegowystąpieniaCyceronabyładługotrwaławojna
prowadzonaprzezRzymzkrólemPontuMitrydatesemVIEupatorem(wstąpiłna
tronok.r.115).Byłtowładcaodznaczającysięnieprzeciętnymizdolnościami
ienergią,głębokoprzejętykulturągrecką,otoczonygreckimiministramiiofice-
rami.Niezwykleambitny,niechciałuznaćprzewagiRzymu,doktóregożywił
nieomaltakąnienawiśćjakongiśHannibal.WojnazMitrydatesemtrwałazprze-
rwamiblisko25lat(tzw.pierwszawojnawlatach88ż84,druga:od83do81,trzecia:
od74do64).
W92r.MitrydateswygnałkrólówKapadocjiiBityniiizająłichziemie.Za
wygnańcamiujęlisięRzymianie,wysyłającw88r.przeciwMitrydatesowikon-
sulaManliuszaAkwiliuszainamiestnikaprowincjiAzji,KwintusaOppiusza.Król
nietylkoodniósłnadnimizwycięstwo,alewdarłsiędorzymskiejprowincjiAzji,
urządziłrzeźprzebywającychtamobywatelirzymskichiwprowadziłwojskado
Grecji,bywywołaćpowstanieprzeciwRzymowi.Niebezpieczeństwotozażegnał
Sulla,którypokonałwojskaMitrydatesapodCheronejąiOrchomenos,poczym
zmusiłkróladozawarciapokojunawarunkachprzedwojennegostatusquo.
DowództwowdrugiejwojniezMitrydatesemobjąłpozostawionyprzezSullę
wAzjiLucjuszLicyniuszMurena,któregodziałanianiedoprowadziłyjednakdo
ostatecznegorozstrzygnięcia.
PowodemtrzeciejwojnystałasięzaborczośćRzymu.W75r.Rzymianie,
opierającsięnatestamenciekrólaBityniiNikomedesaIIIFilopatora,wcielilisą-
siadującązPontemBityniędoprowincjiAzji.WodpowiedziMitrydatesobsadził
Bitynięipobiłw73r.konsulaMarkaAureliuszaKottę,alejużwnastępnymroku
uległLucjuszowiLicyniuszowiLukullusowiwbitwiepodCyzykiem;dotejklę-
skidołączyłysięnastępne:podKabirą(r.72),podTygranocertą,gdzieMitryda-