Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nakoniecXIIw.zabytekliteraturystaroruskiejzepoki
RusiKijowskiej,któregoautentycznośćjest
kwestionowanaprzezczęśćslawistów–zob.Hodana
2011).Zewzględunarangęipowszechnośćtegozjawiska
możnauznać,żeromantyzmzmieniłwcześniejszerelacje
apokryfuzkanonem:obokdotychczasowychdwóch
(apokryfjakokontrkanonijakojegoniekonfliktowe
uzupełnienie)pojawiłsięapokryfjakosfingowany
autentyk,którynienaruszająckanonupowszechnego,
wyznaczadanejkulturzenarodowejjejpoczątki.
Poszerzającysięzakresmistyfikacji(oddziełliterackich
dodokumentówfundamentalnychdlaistnienianarodu)
świadczyotym,żewXIXw.poszczególnekultury
narodowewykorzystywałyapokryfydookreśleniaswojej
genezyizdefiniowania→tożsamościzbiorowej.
Proceskonstruowaniaowejtożsamościnaprzełomie
XIXiXXstulecianabierałintensywności.Nowym
komponentemapokryfów–opróczwątków
wyjaśniającychpochodzeniezbiorowości–stałsięmotyw
siłstanowiącychzagrożeniedlasuwerennościnarodu.
Ztegowzględukolejnyetapwdziejachapokryfu
otwierają
ProtokołyMędrcówSyjonu
(1897)–fałszywy
dokumentożydowskimspiskuzmierzającym
doustanowienia→władzynadcałymświatem,
opublikowanywRosji,askompilowanyzfikcyjnych
DialogueauxenfersentreMachiavellietMontesquieu
oulapolitiquedeMachiavelliauXIXesièclepar
uncontemporain
(
Rozmowywpieklemiędzy
MachiavellimiMonteskiuszem
;1864)francuskiego
satyrykaMaurice’aJoly(1829–1878),powieśćEugeniusza
Sue(1804–1857)
TajemniceParyża
(1843),powieść
AleksandraDumasa(1802–1870)
JózefBalsamo
(1848)
orazwieleinnychtekstów(Tazbir2004).Rola
Protokołów
–tekstu,którymimoswejfałszywości(wielokrotnie
stwierdzanejsądownie)inspirowałpogromyŻydów
wRosjicarskiej,apóźniejsłużyłjakolegitymizacja
antysemityzmuwNiemczechhitlerowskich–polega
naprzedefiniowaniuwięzizkanonem:oileapokryf
romantycznybyłfikcją,którauzupełniaławsteczniekanon
