Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
1.Podstawowerelacjeprzyczynowo-skutkoweprocesuprodukcjiwmikroskali
Kończąctęczęśćrozważańzauważmy,żepłace–nazywaneczęstowynagrodze-
niami–sąkategoriąnietylkoekonomiczną,sąrównieżkategoriąprawną.Wieleczęści
składowychwynagrodzeńjestoderwanaodstawekgodzinnychpracy.WedługGłówne-
goUrzęduStatystycznegoskładnikamiwynagrodzeńsą:wynagrodzeniaosobowe,wy-
płatyztytułuudziałuwzyskuinadwyżcebilansowejwspółdzielniach,dodatkowe
wynagrodzeniarocznedlapracownikówjednosteksferybudżetowej,wynagrodzenia
bezosobowe,wynagrodzeniaagencyjno-prowizyjne,honoraria.Ponadtowynagrodzenie
wujęciubruttoujmujesobąmiędzyinnymiskładkinaobowiązkoweubezpieczenia
społeczne(emerytalne,rentoweichorobowe).
15Istotnącechąpłacyrozumianejwkate-
goriachprawno-ekonomicznych,odróżniającąjąodpłacyrozumianejwkategoriach
ściśleekonomicznych,jestfakt,iżwynagrodzenia,jakieotrzymująpracownicy,są
najczęściejniższeodkosztówpracy,jakieponosząprzedsiębiorstwaztytułuzatrudnie-
niapracowników.Prawobowiemmożestanowić,iżzatrudniającyzmuszonyjestpono-
sićdodatkowekosztypracyponadpoziomwypłacanychpracownikomwynagrodzeń.
Kosztytezwiązanesąnaprzykładzobowiązkowymiskładkamiubezpieczeniowymi.
Wrezultacieczystekosztywynagrodzeńwpraktycesąniższeodcałkowitychkosztów
pracyprzedsiębiorstwa.
1.3.4.Stopyoprocentowaniakapitału
Stopaoprocentowaniakapitałupieniężnego
16(i),powszechnienazywanastopąpro-
centową,jesttowartośćodsetekwypłaconychodjednostkikapitałunakoniecokresu
rozliczeniowego.Zkoleiodsetkidefiniujemy,jakoróżnicępomiędzystanemkapitału
(Kt)nakoniecokresurozliczeniowegotastanemkapitału(Kt-1)nakoniecokresut–1,
czylinapoczątekokresurozliczeniowegot,cozapiszemynastępująco:
∆
K
t
=
K
t
_
K
t
_
1
[zł/okres]
(1.40)
Zpowyższegowynika,żewartośćodsetekjeststrumieniemrocznym,kwartalnym
lubmiesięcznymwynagrodzenia,jakieuzyskujepożyczkodawcaztytułuudostępnienia
pożyczkobiorcykapitału(Kt-1).Tymsamymstopęoprocentowaniakapitałudefiniujemy
następująco:
i
t
=
∆
K
t
/
K
t
_
1
[zł/okres]/[zł]=[1/okres]
(1.41)
Powiemy,żestopaprocentowa(it)–będącstosunkiemstrumieniaodsetekdozasobu
kapitału–jestjednostką,któramanastępującywymiarczasowy:[1/okres].Oznaczato,że
jeśliokresemodsetkowymjestmiesiąc,kwartałlubrok,wówczasmówimyooprocento-
waniuodpowiednio:miesięcznym,kwartalnymlubrocznymodkapitału.Zauważmy,że
stopaprocentowajestmiarądynamikiwzrostukapitałufinansowego,jakożewskazuje,
oileprocentwzrośniekapitałwdanymokresie.
Wsensieekonomicznymstopaprocentowajest:
15Por.:RocznikStatystycznyRzeczypospolitejPolskiej2001,GUS,Warszawa,s.160.
16Omawiajączagadnieniestópoprocentowaniakapitału,mamynamyślikapitałpieniężny,anie
kapitałrzeczowy(fizyczny),będącyjednymzczynnikówprodukcji.Zkapitałemrzeczowym
wiążemyinnymiernikefektywnościinwestowania,którymjeststopazwrotu–stosunkowościśle
powiązanazestopąoprocentowaniakapitałupieniężnego.Powiązanietowynikazfaktu,iżstopa
oprocentowaniakapitałupieniężnegouznanamożebyćzakosztalternatywnywstosunkudo
inwestowaniawkapitałrzeczowy.
