Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
1.Koncepcjałańcuchadostawwnaukachozarządzaniu
Dodatkowymutrudnieniemwprzyjęciujednejdefinicjiróżnicewynikające
zwieloznacznościsłowasupply.Wzależnościodjęzykajestonotłumaczonenapod-
stawieinnychznaczeńjęzykaźródłowego18.Nagrunciepolskimwidaćtowprzy-
padkutakistotnychpublikacji,jakpracaM.Christophera19czypracaP.B.Scha-
ry’egoiT.Skjott-Larsena20,wktórychsupplychainzostałoprzetłumaczonejako
„łańcuchpodaży”.
Wliteraturzewskazujesięnawieleczynnikówrozwojupojęcia„łańcuchdo-
staw”.Najczęściejwymienianyibezpośredniokojarzonyzkoncepcjąjestopisany
wdalszejczęścipracyefektForrestera.Innepodawanewliteraturzeczynniki,takie
jakglobalizacjaczywydłużaniełańcuchówdostaw,miałypośredniwpływnausta-
leniezakresutegopojęcia.Minimalizowanienegatywnychskutkówtegoefektujest
natomiastściślezwiązanezezmianąrelacjidostawca–odbiorcałączącychprzedsię-
biorstwauczestnikówłańcuchadostaw.
1.1.1.PojawieniesięefektuForrestera
Zjawiskiemszczególnym,silniezwiązanymzrozwojemnowoczesnychformwspół-
pracy,nazywanychwtejpracykoncepcjąłańcuchadostaw,jestefektpolegającyna
wzmacnianiuodchyleńzapotrzebowaniazgłaszanegoprzezodbiorcówkońcowych
wmiaręprzekazywaniainformacjidoproducentaidalejdojegodostawców.Pod
konieclat50.J.Forrester21napodstawieprzeprowadzonychbadańeksperymental-
nychwykazał,żezmiennośćzapotrzebowaniawzrasta,gdyrośnieliczbapośredni-
kówpomiędzyanalizowanymprzedsiębiorstwemaodbiorcąkońcowym.Wswoich
badaniach,stosującsymulację,doszedłdowniosku,żepodstawowaprzyczynatego
zjawiskależywzniekształceniuinformacjiorazwopóźnieniujejprzepływu.
EfektForresterazostałpotwierdzonywpraktycenapoczątkulat90.XXwie-
ku.ZarządmiędzynarodowejkorporacjiProcter&Gamblezauważył,żepomimo
stałegopopytunawiększośćwytwarzanychproduktówwielkościzamówieńzmie-
niająsięcyklicznieiwykazujądużąnieprzewidywalność.TowłaśniezarządProcter
&Gambledonazwaniategozjawiskaużyłokreśleniabullwhipipodtakąnazwązo-
stałoonorozpowszechnione.WdowóduznaniadlaJ.Forrestera,którydużowcześ-
niejzauważyłistnienietegoefektu,wieluakademikównazywaopisywanyefektod
nazwiskajegoodkrywcy.Biorącpoduwagęfakt,żeokreślenie„byczybicz”,spoty-
kanewliteraturzekrajowejjakookreślenietegoefektu,jestdośćniefortunnymtłu-
18Logistyka.Teoria…,s.178.
19M.Christopher,Logistykaizarządzaniełańcuchempodaży,WydawnictwoProfesjonalnej
SzkołyBiznesu,Kraków1998.
20P.Schary,T.Skjott-Larsen,Zarządzanieglobalnymłańcuchempodaży,PolskieWydawnictwo
Naukowe,Warszawa2002.
21J.W.Forrester,Systemdynamics:amajorbreakthroughfordecisionmakers,„HarvardBusiness
Review”1958,nr36(4),s.37-66.