Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wszystkieśrodkiużytewprodukcjiokreślasięmianemczynnikówpro-
dukcji.Różniąsięonepodwzględemrzeczowym,leczichwspólnącechąjestto,iż
służąjakośrodkidoosiągnięciaceluprodukcyjnego.
Podwzględemrodzajowymczynnikiprodukcjidzielimynatrzyrodzaje:
1)dobrapierwotne,takiejaksurowcemineralne,lasy,użytkirolne,wody,
zwaneskrótowoziemią(land),
2)pracęczłowieka(labour),
3)ekonomicznedobraprodukcyjne,takiejakmaszyny,urządzenia,budynki
itp.,zwanekapitałemrzeczowymlubdobramikapitałowymi(capitalgoods).
Spośródnichtylkokapitałjestwytwarzanywprocesieprodukcji;ziemiai
pracapochodząspozaukładugospodarczego.
Oprócztychtrzechczynnikówprodukcji:ziemi,pracyikapitałuwyodrębnia
sięniekiedyczwarty:pracęprzedsiębiorcy.Pracaprzedsiębiorcyróżnisięodru-
tynowowykonywanejpracyrobotnika,inżyniera,menedżera,urzędnikaitp.Przed-
siębiorcajestczłowiekiemtwórczymidynamicznym,dziękiktóremuprodukcja
rozwijasięidoskonali.Jegowkładwprocesprodukcjijestwybitnyiniepowta-
rzalny.NaprzykładHenryFordzrewolucjonizowałprzemysłsamochodowyprzez
wprowadzeniepracytaśmowej.Przekształciłteżryneksamochodowy,produkując
masowotanimodelT.Doroliprzedsiębiorcybędziemyjeszczewracać,narazie
jednakpoprzestaniemynawyodrębnieniuwymienionychtrzechczynnikówpro-
dukcji:ziemi,pracyikapitału.
Zespolenietychczynnikówprodukcjiwceluwytworzeniadóbrekonomicz-
nychprzedstawiononarys.2.4.
Kapitał
Ziemia
Praca
przekształcenie
dobraekonomiczne
Rys.2.4.Produkcja
Zauważmy,żeczynnikiprodukcjimożnapodzielić-podwzględemichnatury
-naczynnikirzeczoweiosobowe.
Rzeczoweczynnikiprodukcjizużywająsięwprodukcjiwróżnysposób.
Częśćznich,przekształconawproduktonowychwłaściwościach,zużywasię
jednorazowo,np.przędzabawełniana,zktórejwyprodukowanokoszulkę,energia
zamienionanaciepłoczyruch.Pozostałeczynnikizużywająsięstopniowoimogą
służyćwwieluprocesachprodukcyjnych.Sątomaszyny,urządzenia,grunty
ibudynki.Zewzględuwięcnasposóbzużywaniasięrzeczoweczynnikiprodukcji
możemypodzielićnaczynnikizużywającesięodrazuiczynnikizużywającesię
38
