Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wsposobie,wjakiludziezaspokajająswojepotrzeby,aspektekonomicznynie
musiwybijaćsięnapierwszyplan.Wpotrzebiemiłościważnesąaspektynieeko-
nomiczne,alejeżelichłopakkupujekwiatyswejdziewczynie,towkraczawproces
gospodarowania,ktośbowiemwyhodowałtekwiatyzmyśląoichzastosowaniu.
Celegospodarowaniawynikająwięczpotrzebludzkich.Oznaczato,żeludzie
potrzebująrozmaitychdóbr,którychpragną,idążądoichuzyskania.Zakochany
chłopak,jeśliniejestzbytzasobny,możezrezygnowaćzobfitegoposiłku,aby
kupićkwiatyswejdziewczynie.Ludziewybierajązatem,jakiepotrzebyiwjaki
sposóbpragnązaspokoić.Przedstawionanarys.2.1strukturapotrzebniejest
obiektywnąhierarchiąpotrzeb.Każdyczłowiek,odpowiedniodoswoichprag-
nień,określawdanejsytuacjiswojepreferencje,układającjewedługwłasnej
skali.Preferencjezakochanegochłopakasąinneniżpreferencjedojrzałegomęż-
czyzny,innesątakżepreferencjeczłowiekauschyłkużycia.Zatempotrzebykaż-
degoczłowieka,ichstrukturalubhierarchiasąinne.
Ekonomięinteresujetensposóbzaspokajaniapotrzebludzkich,któryrea-
lizujesiępoprzezrozmaiteśrodkiwytwarzaneprzezczłowieka.Różnorodności
potrzebodpowiadaróżnorodnośćirozmaitośćśrodków.Wekonomiiprzyjmuje
się,żecelegospodarowaniawynikajązpotrzebludzkich,leczniebadasięzwiązku
międzypotrzebamiadążeniamiczłowieka.Przyjmujesięwięc,że:
1.Osiągnięciecelugospodarczegotraktujesięwniejjakokorzyśćdlaczło-
wieka,wynikającązzaspokajaniapotrzeb.Możetobyćprzyjemnośćzzaspokoje-
niagłodu,satysfakcjazwykonaniadobrejpracy,korzyśćfinansowaitd.
2.Osiągnięciekorzyściwymagaodpowiednichśrodkówmaterialnychlub
pieniężnych.Inaczejmówiąc,wgospodarowaniunieosiągasięniczegozadarmo.
Friedmanowiprzypisujesięzdanie,żewekonomiiniemadarmowychobiadów.
3.Środkamizaspokajaniapotrzebsądobra(goods).Dobremnazywamykaż-
dyśrodeksłużącybezpośredniolubpośredniodozaspokajaniapotrzebludz-
kich.Pojęciedobramatreśćpozytywną.Definicjędobraodczytujemywięctak,
jakbydobra„dobrze”zaspokajałypotrzebyludzkie.Wrzeczywistościdobromoże
zaspokajaćpotrzebęzróżnymstopniemkorzyścidlaczłowieka.Szczególnymro-
dzajemdobrajestusługa(service),którasłużydozaspokajaniapotrzebludzkich
przezbezpośredniewykonywaniepracy.Jeżelimamnożyczki,którymiobcinam
sobiewłosy,toposiadamdobrojakorzecz.Jeżeliwłosyobcinamifryzjer,toko-
rzystamzusługi.Usługajestdobremwtymsensie,że,podobniejakrzeczy,przy-
sparzaczłowiekowikorzyści.Określonychkorzyścidostarczajączłowiekowitak-
że,opróczdóbriusług,pewnestany,takiejaknieskażoneśrodowiskolubczas
wolnyodpracy.Wszerokimznaczeniudobramimogąbyćrównieżtakierzeczy,
usługiistany,któremająwyraźnienegatywnycharakter,np.zanieczyszczonepo-
wietrze.Współcześnieekonomiaodeszławięcodwyłączniepozytywnegorozu-
mieniadobraiwskazujerównieżnadobranegatywne.Możemyzatemwyodrębnić
dobrawszerokimiwwąskimznaczeniu.Dobramiwwąskimznaczeniusąrzeczy
34
