Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
estetycznegouodbiorcy.Dziełomsztukiprzypisujesiędwapodstawowerodzaje
wartości:wartośćartystyczną(obiektywnietkwiącąwdziele)iestetyczną
(subiektywnieodbieranąprzezodbiorcęwtrakcieprocesupercepcji)[Gołaszew-
ska1984a,Hermeren1985,Dziemidok2009].
Zekonomicznegopunktuwidzeniadziełasztukidobramiekonomicznymi
zaspokajającymiponadpodstawowepotrzebyczłowieka(społeczne,psycholo-
giczne,estetyczne).Specyfikahandludziełamisztukiwynikaprzedewszyst-
kimzeszczególnegocharakterutowarówpodlegającychwymianie.Mającna
względzieszerokizakrespojęciadziełasztuki,należywskazać,żeprzedmiotem
zainteresowaniawniniejszejpracymaterialne,ruchomedziełasztuki(obrazy,
rysunki,grafika,rzeźby,antyki).Wwąskimznaczeniudziełasztukitowarami
jednostkowymi,niepodlegającymistandaryzacji,ocharakterzeheterogenicznym.
Cowięcej,dziełasztukiniespełniająszereguzałożeńteoriiekonomicznych,
m.in.ohomogenicznościdóbr,prawapodaży,stałościpreferencjikonsumentów,
pełnegodostępudoinformacji(zob.[Białynicka-Birula2002a,2005]).Wekono-
miidziełasztukirozważanejakoproduktykultury[Chaudenson2007,Towse
2010],awszerszymujęciuwchodząwskładkapitałukulturowego,wszczegól-
nościkapitałurzeczowego[Throsby1994,1999]2.Wreszciepodejmowanajest
kwestiawartościrynkowejlubużytkowejdziełasztukiorazczynnikówjekształ-
tujących[Grampp1989,Moureau2000,Białynicka-Birula2002b,2003,Mahé
deBoislandelle2005,Velthuis2007,Greffe2007,FineArt2010,Bialynicka-
-Birula2013].
Przedmiotemrozważańpodjętychwpracyjestmiędzynarodowyhandeldzie-
łamisztukiwkrajachUniiEuropejskiej.Prezentowanamonografiapodwzglę-
dempodejmowanejtematykisytuujesięwnurcieekonomikikultury,awszcze-
gólnościekonomikisztuki(kodklasyfikacyjnyJEL-Z11).Wartozaznaczyć,że
międzynarodowyhandeldziełamisztukiniezostałdotądzaklasyfikowanydo
żadnegozdziewięciuzagadnieńpodejmowanychnagruncieekonomikikultury3.
Niniejszapraca,wzałożeniuautorki,mastanowićuzupełnienieistniejącejwlite-
raturzeprzedmiotulukiwzakresieanalizymiędzynarodowegohandludziełami
sztukizekonomicznegopunktuwidzenia.
2Jednocześnieodróżniasięperformingarts(muzyka,teatr,opera,taniec,performance)od
sztukwizualnych(obrazy,rzeźby),dziedzictwanarodowego(budynkihistoryczne,pomniki),
przemysłukultury(filmy,książki,media-telewizja,radio,prasa)[InternationalEncyclopedia
2001].
3Klasyfikacjazagadnieńpodejmowanychwramachekonomikikultury,przeprowadzona
przezR.TowseiprzyjętapóźniejprzezM.Blauga[Towse1997,Blaug2001],obejmujenastępu-
jąceobszarybadawcze:1)gusty,kształtowaniepreferencji;2)popytipodażnarynku;3)media,
przemysłsztuki;4)rynekdziełsztuki,wtymanalizainwestycjiwdziełasztuki;5)historiaeko-
nomicznasztuki;6)rynekpracydlaartystów;7)prawoBaumola(ang.Baumol’scostdisease,
fr.loideBaumol)ijegokrytykaprzezT.Cowena,A.Peacocka,D.Throsby’egoiS.Kesenne’ego;
8)organizacjesztukinon-profit,9)publicznewsparciedlasztuki.