Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
9
Handeldziełamisztuki,choćmatakżewieleaspektówpozaekonomicz-
nych,jestprzedewszystkimkategoriąekonomiczną.Wswejtradycji,sięgającej
korzeniamistarożytności,przyjmowałróżneformy:odmecenatuartystycznego
pozinstytucjonalizowanądziałalnośćdomówaukcyjnychozasięguglobalnym
iaukcyjnyrynekdziełsztukiwInternecie(zob.[Thomas1957,Reitlinger1961,
Golka1991,Ardenne1992,Grampp1989,Wijnberg1997,Negron1999,Ormond
1999,North1987,Bendixen2001,MahédeBoislandelle2005,Bivar2006])4.
PoczątkiwspółczesnegorynkudziełsztukisięgająkońcaXVIIIw.,ajegoroz-
wójnastąpiłwdrugiejpołowieXIXw.iwpoczątkachXXw.[Korzeniowska-
-Marciniak2001].Pierwszymświatowymcentrumhandludziełamisztukibył
Londyn,wktórymwXVIIIw.powstałydomyaukcyjneSotheby’s(1744)oraz
Christie’s(1766)5.WdrugiejpołowieXIXw.ważnymośrodkiemhandludzie-
łamisztukibyłParyż.NapoczątkuXXw.wmiędzynarodowymhandludziełami
sztukiistotnąrolęzaczęłyodgrywaćStanyZjednoczone(NowyJork).W2012r.
wartośćświatowegorynkudziełsztukizostałaoszacowananaok.43mldeuro,
zczego33%stanowiłudziałkrajówUniiEuropejskiej6.Liczbazawartychtrans-
akcjiwedługraportuTEFAFwynosiła35,5mln[TEFAFArtMarket2013].
DomyaukcyjneChristie’siSotheby’sposiadają30-procentowyudziałwglobal-
nejwartościrynkuaukcyjnegodziełsztuki[FineArt2010].
Przechodzącodzagadnieniahandludziełamisztukidoproblemumiędzyna-
rodowegohandludziełamisztuki,należyzwrócićuwagęnajeszczejedenistotny
faktznimzwiązany.Dziełasztuki,jakodobrakultury,dziedzictwokulturowe
iniejednokrotniedziedzictwonarodowe,podlegająochronie,wszczególności
ochronieprzedwywozempozagranicekraju.Obowiązująceregulacjeprawne
określającezakresochronyorazinstrumentyochronydziełsztukiwywie-
rająwpływnamożliwościichwymianyzzagranicą(zob.[Niedźwiedź2000,
Paczuski2005,Greffe2005,Krochmal2006,Wokółproblematyki2007,2008,
Prawnaochrona2009,KowalskiiZalasińska2010]).Wtymkontekściewarto
jeszczezwrócićuwagęnazagadnienienielegalnegoprzepływudziełsztukimię-
dzypaństwami[Dutkowskaetal.2002,Krochmal2006,Massy2008,Bazley
2010].
4Obecniejeststosowananastępującaklasyfikacjadomówaukcyjnych:alfa-Sotheby’s
iChristie’s,beta-domyaukcyjneomiędzynarodowymzasięgu(Dorotheum,Finarte,Bonhams,
Tajan),gamma-domyaukcyjneozasięgukrajowym,delta-regionalneilokalnedomyaukcyjne
[Understanding2010].
5W1793r.powstałdomaukcyjnyBonhams,aw1796r.-Philips.Pojawiłysiępierwszegale-
riesztukiwspółczesnej:wParyżuprowadzilidziałalnośćP.Durant-Ruel,A.VolardiD.H.Kahn-
weiler.
6Danedotyczącewartościobrotównaświatowymrynkudziełsztukiprzytoczonoza[TEFAF
ArtMarket2013].