Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
37
KoncepcjacyklużyciawedługEriksona,zcentralnymodniesieniemdo
problemówmłodości,stanowibardzopogłębionestudiummiędzyinnymi
właśnieowegokryzysumłodzieńczego(Witkowski,2000).Wrazznawiązaniem
relacjizeświatemkreacji,dzieciństwowwęższymtegosłowaznaczeniu
dobiegakresu.Początekdojrzewaniapociągazasobąkryzysokresudojrzewa-
nia,któryEriksonopisujezapomocąparyprzeciwieństw:„tożsamośćversus
dyfuzjatożsamości”.Procesowikonstytuowaniasiętożsamości„ja”zagraża
dyfuzjatożsamości;obawaprzedtym,żesięniesprostaróżnymwymaganiom;
lęk,żepożądanaintegracjaniepowiedziesięiniepowstaniestabilneisamo-
świadome„ja”.Takwięcokresmłodościjestfaząszczególniegwałtownego
iszczególniegłębokiegokryzysutożsamości.Dramatyzmokresudorastania
wynikazkoniecznościnowejidentyfikacji,cowzmacnianaturalnydlatejfazy
okreswykorzenieniazdotychczasowejtożsamości,częstoodrzucanejnazasa-
dzie„konwersjinegatywnej”i„nietolerancjikonstytutywnej”,stanowiących
swoistąobronęprzedpoczuciembrakutożsamości,awynikającejrównież
znaturalnejdlategowiekupodatnościnaideologieitotalizacje,stądpojawiasię
teżsilnapotrzebaprzynależnościgrupowej,aczęstogotowośćobieraniaidoli
iideałów,którzysankcjonują,chroniąprzedtożsamościąjużobraną.Erikson
(za:Witkowski,2000)uważałrównież,żezdobywanienowejtożsamości
odbywasięprzezostrezakreśleniegranic–silnewykluczenia(potrzebaodrzu-
ceniakażdejodmiennościniewybranej)isilneidentyfikacjeztym,cozostało
wybrane.Totalizacjaodrzuceniazarównokażdejnieobranejodmienności,jak
iwłasnegoświataniejestobjawempatologii,alenaturalnącechąokresu
dorastania,pełnegosprzeczności,któremuszązostaćrozstrzygnięte,jeślitwór-
czomazostaćrozwiązanykryzysdorastania.Niebezpieczeństwowtymprzy-
padkumogąmiędzyinnymistanowićdziałaniastarszegopokolenia,które,nie
uwzględniającelementówzmianyspołecznej,proponująbądźwręcznarzucają
choćbyrolespołeczne,którenieprzystajądocechnowej,tworzącejsięrzeczy-
wistości.Generowaćtomożefiksacjęmłodegopokoleniawkierunkutożsamo-
ścinegatywnej,niepozwalającejzintegrowaćsięjejzeświatemspołecznym,
stanowiącpotencjalneźródłowszelkichpatologii,którychpodstawąjest
odrzucenie.Blokujezatemmożliwośćzdobyciatego,cojestistotąkońcaokresu
dorastania,awięcumysłowejiemocjonalnejzdolnościdoakceptacjiizachowa-
niawiernościobranejwersjitożsamości.ZgodnieztwierdzeniemEriksona(za:
Filipiak,1999)młodośćstanowiokres,wktórymindywidualnahistoriażycia
przecinasięzHistorią.Tospotkaniepoleganatym,żewpływznaczącego
innego(charakterystycznydlaokresudzieciństwa)zostajeuzupełnionywpły-
wemznaczącejideologii,znaczącegohistorycznegodoświadczenia.Mówiąc
okryzysiedojrzewania,Erikson(wgGriese,1996)twierdzi,żeczasmłodościto
psychologicznierzeczujmując–społecznyokreskarencji,wktórymmłody
człowiek,swobodnieeksperymentującrolami,szukasobiemiejscawjakimś
sektorzespołeczeństwa,szukaniszy,którajestwyraźnieokreślonaispecjalnie
stworzonadlaniego.
