Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Zjawiskowzrostuprawotwórczejrolisądów
państwach,przyczyniającsiędoujednoliceniapraktykiorzeczniczejoraz
swoistejmetodypolegającejnawyważaniuzasadkonstytucyjnychnie
tylkowobszarzeprawakonstytucyjnego,alezczasemtakżewramach
innychgałęziprawa29.
Procesytebyłybypozbawioneistotnegoznaczenia,gdybynietowa-
rzyszyłoimwielereforminstytucjonalnych,prowadzącychdoswoistej
legalizacjiprawotwórstwasądowego,takżewtychsystemachprawnych,
gdzietradycyjnienegowanomożliwośćtworzeniaprawaprzezsądy.
Wtymkontekściezazwyczajprzeciwstawiasięniedopuszczająceta-
kiejmożliwościsystemyprawakontynentalnejEuropy,klasyfikowane
wramachprawoznawstwaporównawczegojakosystemycivillaworaz
systemywywodzącesięztradycjianglosaskiegoprawaprecedensowego,
tzw.commonlaw.
Zawzorcowyprzykładkontynentalnegosystemuprawauznawano
dotychczasmodelfrancuski.Odczasówrewolucjifrancuskiejukształto-
wanyzostałweFrancjimodel,wramachktórego,zgodniezobrazowym
stwierdzeniemMonteskiusza,sędziastawałsięjedynieustamiustawy.
Niedopuszczalnośćtworzeniaprawaprzezsądyuzasadnianiabyławcią-
guostatnichdwustulatweFrancjiwrozmaitysposób,zasadniczojednak
dominowałydwaargumenty,nawiązującedopodstawowychwartości
konstytucyjnychkolejnychrepublik.Popierwsze,tworzenieprawaprzez
sądyuważanozasprzecznezkonstytucyjnązasadąpodziałuwładzy.Po
drugie,niepodleganieprzezsędziówodpowiedzialnościprzedwyborca-
mioznaczało,żeprawotworzoneprzezsądypozbawionebyłobylegity-
macjidemokratycznej30.
Tateoretycznoprawno-ustrojowaortodoksjawpraktyceodpoczątku
swegopowstaniastałajednakwostrejsprzecznościzpraktykąstosowania
prawaprzyjętąprzezfrancuskiesądy.M.S.E.Lasserpodkreślawystę-
pującąwsądownictwiefrancuskimstrategiębiuryfikacjiorazrozróżnia
dyskurspozornyirealny,alboracjeiuzasadnienia31.Wyjaśnieniedo-
konujesięwobrębiewewnętrznegodyskursuintegrującego,natomiast
uzasadnieniepoleganaprzytoczeniunormatywnychpodstawdecyzji
wpostacigeneralnychiabstrakcyjnychnormprawnych.Niemniejjednak
funkcjonowanietegosystemunapotkałozasadniczątrudnośćwpostaci
przekształceniaRadyKonstytucyjnejwrodzajsądukonstytucyjnego,co
29Por.A.StoneSweet,J.Mathews,ProportionalityBalancing...,s.72-85.
30Por.R.Lukic,Téoriedel)étatetdudroit,Paris1974,s.498-507.
31Por.M.S.E.Lasser,JudicialDeliberations.AComparativeAnalysisofJudicialTrans-
parencyandLegitimacy,Oxford2004,s.27-62.
27
