Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Szkołajakosystemspołeczno-kulturowyiorganizacja
traktowaćjakopewienwkładdocałościspołecznejtkankiiodnosićdokon-
tekstówszerokorozumianychbadańspołecznych47.
Malinowskitakpiszeoinstytucjach:
Odnosisiętoszczególniedogruppierwotnych.Wmiaręjakcywilizacjasię
rozwija,prawo,edukacjaigospodarkaoddzielająsięcorazbardziejodta-
kichformorganizacji,jakrodzina,wieśczykategoriawiekowa.Ulegająone
instytucjonalizacjiiprzekształcająsięwwyspecjalizowanezasady,wyróż-
nioneprzestrzeniezapomocątakichwytworów,jakfabryki,szkołyisądy.
(…)Jeżelichcemycałkowiciezrozumiećjakąśkulturę,toanalizyposzcze-
gólnychaspektówianalizyinstytucjinależydokonywaćrównolegle.Bada-
nietakichaspektówjakgospodarka,edukacjaczyteżkontrolaspołeczna
iorganizacjapolitycznaokreślarodzajipoziomposzczególnychdziałań
wkulturze.Zpunktuwidzeniajednostkibadanietychaspektówujawnia
przednamizespółmotywów,interesówiwartości.Zpunktuwidzenia
grupyumożliwiaonwglądwproceskulturowegowarunkowaniaczyteż
formowaniajednostkiorazwgrupowemechanizmytegoprocesu.Zkolei
analizyinstytucjisąnieodzowne,ponieważdająnamonekonkretnyobraz
organizacjispołecznejwramachkultury.Jednostkamusibyćświadoma
kodeksukażdejinstytucji,musinauczyćsię,jaknależysięposługiwaćwy-
posażeniemtechnicznymlubteżtąjegoczęścią,zktórąjestzwiązanajej
działalność,musirozwinąćpostawyspołeczneiosobisteuczucia,zktórych
składająsięwięzyorganizacyjne48.
Instytucjajestwtymkontekścienaturalnąskładowąprocesumoderni-
zacjiiprzekształcaniasięspołeczeństwa.Badanieposzczególnychinstytucji
pozwalazrozumiećkulturęwogóle,ponieważinstytucjazawszefunkcjonu-
jewkonkretnejrzeczywistościkulturowej.
Abyanalizowaćszkołęzperspektywyinstytucjonalnej,należynagrun-
cieteoretycznymtęsferęoddzielićodjejorganizacyjnegocharakteru.
Trzebajednakpamiętaćowspółzależnościszkołyjakoorganizacjiiinsty-
tucjiorazichwzajemnychpowiązaniach.Pojęcieszkołymożnautożsa-
miaćzedukacjąszkolnąlubformalną,któramaspecjalistycznezadania
47B.Malinowski,Kultura…,dz.cyt.,s.20,26-27.
48B.Malinowski,Jednostka,społeczność,kultura,tłum.S.Kapralski,Wydawnictwo
NaukowePWN,Warszawa2000,s.225.
24
