Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
AdamLityński
rasaSzewczenki,któryodbyłsię28VI1914rokuweLwowie”104-
stwierdzająznawcyzagadnieniainiemapowodu,bykwestionować
datę,którajakżeznakomiciezbiegasięzzamachemwSaraje-
wie,awięczsymbolicznympoczątkiemwojnyświatowej.Wciągu
kilkunajbliższychtygodni-wsierpniu1914r.-powstałokilka
organizacji,którepodnosiływprogramiesprawęnarodową.Mię-
dzypartyjnaNaczelna[Główna-Hołowna]RadaUkraińska,któ-
rejprzewodniczącymzostałKost’Łewyćkyj105,zapowiadaładąże-
niedoutworzenianiepodległegopaństwaukraińskiegonaterenie
Naddnieprzaorazżądałanarodowo-terytorialnejautonomiiziem
ukraińskichwmonarchiihabsburskiej.Wówczasteżpowołano
organizacjęukraińskichochotnikówonazwieUkraińscyStrzelcy
Siczowi,którzymielisięstaćzalążkiemarmiinarodowej,anarazie
bylioddziałemwojskaaustro-węgierskiego.Napływochotników
byłduży106.Mimoszumnychdeklaracjiokresdorosyjskiejrewolu-
104
Tamże,s.147.I.Monolatij,M.Walak,Ukraińskaibiałoruskaideapaństwowa…,s.147.
105
Kost’Łewyćkyj[Łewycki]1859-1941,ukończyłprawonauniwersytecieweLwowie,otworzył
weLwowiekancelarięadwokacką;działaczgospodarczyoraznapolubankowościiorganizatorroz-
maitychinstytucjigospodarczych;zprzekonanianacjonalistaipopulista;wstąpiłdoUkraińskiej
PartiiNarodowo-Demokratycznejizostałjejprzewodniczącym(1902);1907posełdoparlamentu
austriackiego;1908posełdoSejmuGalicyjskiego;jedenzprzywódcówukraińskiegoruchunarzecz
niepodległości;1914przewodniczącyNaczelnejRadyUkraińskiejweLwowie;1915przewodniczą-
cyOgólnejRadyUkraińskiejwWiedniu;jakoszeflwowskiegooddziałuUkraińskiejRadyNarodo-
wejpowstałej18X1918ikierowanejprzezJewhenaPetruszewycza1XI1918nakazałukraińskim
jednostkomwojskowymzajęciesiłąLwowaiprzejęciewładzyadministracyjnejodwycofujących
sięwładzaustriackich;7XI1918objąłfunkcjęszefarządutymczasowego-SekretariatuZURL,ale
wpołowiegrudniazrezygnowałztejfunkcji;pozajęciuGalicjiWschodniejprzezwojskapolskie
wrazzwładzamiZURLwyjechałdoWiednia,gdziebyłsekretarzemprasowymrząduemigracyj-
negoPetruszewycza;1923wróciłdoPolskiiwGalicjidziałałenergicznienarzeczwzmocnienia
ukraińskichorganizacjigospodarczych,zawodowychikulturalnych,byłprezesemZwiązkuPraw-
nikówUkraińskich,redaktoremczasopisma,dyrektorembanku;po17IX1939naczeledelegacji
UkraińskiegoKomitetuNarodowegopodjąłrozmowyzbolszewikami;aresztowany,zwolniony
wróciłdoLwowa;powkroczeniudoLwowawojskniemieckichutworzył30VI1941Ukraińską
RadęNarodową,któraogłosiłaniepodległośćUkrainyiprogramprometejski;zmarłśmierciąna-
turalną12XI1941.W
.Roszkowski,w:SłownikbiografcznyEuropyŚrodkowo-Wschodniej,podred.
W
.RoszkowskiegoiJ.Kofmana,Warszawa2004,s.750-751.
106
I.Monolatij,M.Walak,Ukraińskaibiałoruskaideapaństwowa…,s.147;J.Hrycak,
HistoriaUkrainy…,s.122.