Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
(przyjęto,żerozszerzalnośćmateriałuprzedmiotujestwiększaniżmateriałuna-
rzędzia).Zatem
Δ=L(T-200C)O
2-L(T-200C)O
1
Δ=∆t(O
2-O
1)L
(1.5)
gdzie:O
1,O
2-odpowiedniowspółczynnikirozszerzalnościmateriałuwzorca
przyrządupomiarowegoiprzedmiotumierzonego,
∆t
-różnicamiędzytemperaturąpomiaruatemperaturąodniesienia.
Wartośćprzeciwnado∆(1.5)wyznaczapoprawkębłędutemperaturowego:
p=∆t(O
1-O
2)L
(1.6)
PRZYKŁAD
□Długośćprzedmiotualuminiowegozmierzonoprzyrządemstalowym,otrzymującwy-
niksurowy385,26mm.Temperaturapodczaspomiarubyłarówna240C.Możnaprzy-
jąćwspółczynnikirozszerzalnościstaliO
11,1·10-5K-1,aluminiumO
22,3·10-5K-1.
Błądtemperaturowybędzierówny+0,0185mm+0,02mm,poprawka:-0,02mm.
Wynikpoprawiony:385,24mm.
Zewzoru(1.5)wynika,żebłądtemperaturowymożebyćdodatnilubujemny,
zależnieodtego,czytemperaturapomiarujestwiększa,czymniejszaodtem-
peraturyodniesienia(znak∆t),orazczyrozszerzalnośćcieplnaprzedmiotujest
większa,czymniejszaodrozszerzalnościnarzędziapomiarowego.
Błądtemperaturowymawięcwartośćzerową,jeśli:
■pomiarjestwykonywanywtemperaturzeodniesienia,
■współczynnikrozszerzalnościcieplnejprzedmiotujesttakisamjakprzyrządu
pomiarowego.
Znaczeniepraktycznematylkoprzypadekpierwszy,gdyżprzyrządypomiarowe
sąnaogółstalowe,amierzyćmożnaprzedmiotyzróżnychmateriałów.
1.7.BŁĘDYPRZYPADKOWEINIEPEWNOŚĆPOMIARU
UWAGA
Dopełnegozrozumieniatreścitegopodrozdziałuniezbędnajestznajomośćpodstawrachunku
prawdopodobieństwaistatystykimatematycznejwzakresiewykładanymnastudiachpolitechnicz-
nych.Doprzypomnieniatychwiadomościmożenp.posłużyćzałączniknakońcupodręcznika.
Błędyprzypadkowepowodująrozrzutwynikówkolejnychpomiarówtejsa-
mej,stałejwielkościizwiązanąztymniepewnośćpomiaru,przezcorozumiesię
określonyparametrtegorozrzutu.Analizęniepewnościpomiaruwykonujesiępo
28
