Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wyniksurowypomiaruobarczonybłędemsystematycznymmożnapoprawić
przezdodaniepoprawkibędącejliczbąprzeciwnądowartościbłędusystematycz-
nego;odtegorozpoczynasięzawszeanalizębłędówkonkretnegopomiaru.
PRZYKŁAD
Błądsystematycznyprędkościomierzapojazdusamochodowegomożemiećżne
przyczyny,któreniesądokładnieznane.Błądten,charakterystycznydlakonkretne-
gopojazdu,możnawyznaczyćpodczasbadańdrogowych(mierzącprędkośćinną,
dokładniejsząmetodą,czyliznajdującjejwartośćodniesienia)ipodaćpoprawkędla
każdegowskazaniaprędkościomierza.
Wielkościąwpływającą,istotnąwpomiarachdługości,jesttemperatura.Wpły-
waonazarównonawymiarmierzonegoprzedmiotu,jakinawymiarwzorcadłu-
gościwbudowanegowprzyrządpomiarowy.Jeślitemperaturaiwspółczynniki
rozszerzalnościcieplnejsąznane,błądmożnaobliczyć-awięcmożnagouznać
zabłądsystematyczny.
Przyjęto,żewymiaryczęścimaszynpodanewdokumentacjitechnicznej
obowiązująwpewnejustalonejtemperaturze,zwanejtemperaturąodniesienia.
ZgodniezPN-ENISO1[13]temperaturaodniesieniawynosi200C.Takwięc
wpomiarzeokreślonegowymiarupodczaskontroliwyprodukowanejczęści
maszynyniechodzioodpowiedźnapytanienjakajestwartośćtegowymiaru”,
alenjakabyłabytawartość,gdybytemperaturaczęściwynosiła200C”-gdyż
tenwyniknależyporównaćzwymaganiami(specykacją)wdokumentacji
technicznej.
Błądpomiaruwtemperaturzeżnejodtemperaturyodniesienia(błądtempe-
raturowy)możnawpewnymuproszczeniuwyznaczyćnastępująco(rys.1.2).
Rys.1.2.Błądtemperaturowywpomiarzedługości
PomiarwykonujesięwtemperaturzeT(przyjętotu,żeT>200C).Wskaza-
nieprzyrządupomiarowegojestL.Jeślitemperaturaprzyrządu1imierzonego
przedmiotu2zostaniesprowadzonado200C,tomiędzykrawędziąpomiarową
przyrząduapowierzchniąprzedmiotupojawisięluzΔ,któryjestbłędempomiaru
27