Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
2.Własnościfzyczneimechaniczneośrodkówskalnych
Rys.2.2.2.Prawozałamaniaświatłanagranicydwóchośrodkóworóżnychwartościach
współczynnikazałamaniaświatła-oprac.własnenapodst.[8]
2.3.Twardośćminerału
Twardośćminerałujesttoopór,jakistawiaminerałsilemechanicznejsta-
rającejsięnaruszyćjegopowierzchnię(zarysować,zeszlifować).Zależy
onaodrodzajuwiązańchemicznychwystępującychwmineraleiodjego
struktury.Twardośćminerału(materiału)możnaoznaczyćmetodamipo-
średnimi,stosującuprzedniosporządzoneskaleporównawczelubmeto-
damibezpośrednimipoprzezrysowanie,szlifowanieiwgniatanieostrza
wichpowierzchnięzeznanąsiłą.Wpraktycewstępnienajczęściejstosuje
się10-stopniowąskalęporównawcząwprowadzonąprzezF.Mohsa.Two-
rząjąmineraływzorcoweowzrastającejtwardości,odnajmniejszejdo
największej(tab.2.3.1)[7,8,11,30,36].
Łatwozauważyć,żezapomocąprostychnarzędzi(paznokieć,rysik
stalowy,bijakstalowy)możnaoszacowaćtwardośćminerału.Metodybez-
pośredniewyznaczaniatwardościwymagająspecjalistycznegooprzyrzą-
dowania.Pomiartwardościzapomocąsklerometru(rys.2.3.1a)polegana
zarysowaniupróbkimateriałuobciążanymstopniowoostrzemstalowym
lubdiamentowym,ażdojejzarysowania.Twardośćwyrażonajestwar-
tościąobciążenianiezbędnegodozarysowaniapowierzchniminerału[7,
8,11].MłotekSchmidta(rys.2.3.1b)przeznaczonyjestdopomiarutwar-
dościbetonuiskałzwięzłych.Wykorzystywanyjestgłówniewbudowni-
ctwieigeologiiinżynierskiej,alenietylko.Znajdujerównieżzastosowa-
niewbranżypapierniczejdopomiarutwardościzwojówpapieru[89].
