Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.CZYMJESTEKONOMIA?
wszystkiego–wtedyprodukcjajestnieefektywna.Naprzykładgospodarka,wktórejduża
liczbapracownikówjestwbrewswojejwolibezrobotna,jestwyraźnieprodukcyjnienie-
efektywna.Atoźle,ponieważtagospodarkamogłabyprodukowaćwięcejużytecznych
towarówiusług.
Chociażkrzywamożliwościprodukcyjnychpomagawyjaśnić,cooznaczadlagospo-
darkiefektywnośćprodukcji,musimyzrozumieć,żeefektywnośćprodukcjijesttylko
częściątego,cojestkonieczne,abygospodarkajakocałośćbyłaefektywna.Efektywność
wymagarównież,abygospodarkawykorzystywałaswojezasobywtakisposób,żebysytu-
acjakonsumentówbyłajaknajlepsza.Jeśligospodarkaspełniatokryterium,tomówimy
oefektywnejalokacjizasobów.
Abyzobaczyć,dlaczegoefektywnaalokacjazasobówjestrównieważnajakefektyw-
nośćprodukcji,należyzauważyć,żepunktyAiBnarysunku2.1przedstawiająsytuacje,
wktórychgospodarkajestefektywnawprodukcji,ponieważwkażdymprzypadkunie
możewyprodukowaćwięcejjednegodobrabezwyprodukowaniamniejdrugiego.Jed-
naktedwiesytuacjemogąniebyćrówniepożądanezpunktuwidzeniaspołeczeństwa.
Załóżmy,żespołeczeństwowolimiećwięcejmałychodrzutowcówimniejDreamlinerów
niżwpunkcieA;powiedzmy,żepotrzebuje28małychodrzutowcówi9Dreamlinerów,
coodpowiadapunktowiB.Wtymprzypadkuzpunktuwidzeniagospodarkijakocałości
punktAjestnieefektywny,jeślichodzioalokacjęzasobów,ponieważdlagospodarkile-
piejbyłoby,gdybyprodukcjaBoeingaznajdowałasięwpunkcieB,zamiastwpunkcieA.
Tenprzykładpokazuje,żeefektywnośćgospodarkijakocałościwymagazarówno
efektywnejprodukcji,jakiefektywnejalokacjizasobów:abygospodarkabyłaefektyw-
na,musiprodukowaćtylekażdegodobra,ilemoże,biorącpoduwagęprodukcjęin-
nychtowarów,atakżemusiprodukowaćpełnyasortymenttowarów,któreludziechcą
konsumować.Musirównieżdostarczaćtetowarywłaściwymludziom:gospodarka,która
dajemałeodrzutowcemiędzynarodowymliniomlotniczym,aDreamlinerymałymliniom
obsługującymlokalnelotniska,takżebędzienieefektywna.
Wrealnymświeciegospodarkicentralnieplanowane–takie,jakgospodarkabyłego
ZwiązkuRadzieckiego–znanebyłyzbrakuefektywnościalokacjizasobów.Częstozdarza-
łosię,żesklepybyłydobrzezaopatrzonewrzeczy,którychkonsumenciniepotrzebowali
–alebrakowałownichpodstawowychtowarów,takichjakmydłoczypapiertoaletowy.
Kosztalternatywny.Krzywamożliwościprodukcyjnychjesttakżeprzypomnieniempod-
stawowejkwestii,żeprawdziwymkosztemkażdegodobraniesąpieniądze,któretrzeba
naniewydać,aleto,zczegonależyzrezygnować,abyjeuzyskać–czylikosztalternatyw-
ny.JeślinaprzykładBoeingzdecydujesięnazmianęprofiluprodukcjizpunktuAna
punktB,wyprodukujejeszcze8małychodrzutowców,aleo6mniejDreamlinerów.Tak
więckosztalternatywny8małychodrzutowcówto6Dreamlinerów–tych,zktórychtrze
-
bazrezygnować,abywyprodukować8kolejnychmałychmaszyn.Oznaczato,żekażdy
małyodrzutowiecmakosztalternatywnywwysokości6/8=3/4Dreamlinera.
CzykosztalternatywnydodatkowegomałegoodrzutowcawprzypadkuDreamline-
rówjestzawszetakisam,niezależnieodtego,ilemałychodrzutowcówiDreamlinerów
jestobecnieprodukowanych?Wprzykładziezilustrowanymnarysunku2.1odpowiedź
50
