Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.MODELEEKONOMICZNE:KOMPROMISYIHANDEL
samolotówrocznie–alenieprodukowałbyDreamlinerów.Możliwośćprodukcjinagra-
nicyprzecinaośpionowąprzy30Dreamlinerach.Oznaczato,żegdybyBoeingprzezna-
czyłwszystkieswojemoceprodukcyjnenabudowęsamolotówtypuDreamliner,mógłby
wyprodukowaćich30sztukrocznie,alenieprodukowałbyjużmałychodrzutowców.
Rysunekprzedstawiarównieżmniejskrajnewersjekompromisów.Jeślinaprzykład
menedżerowieBoeingazdecydująsięwyprodukowaćwtymroku20małychodrzutow-
ców,mogąwyprodukowaćmaksymalnie15Dreamlinerów;takiwybórilustrujepunktA.
Jeślinatomiastzdecydująsięwyprodukować28małychodrzutowców,mogąwyproduko-
waćmaksymalnie9Dreamlinerów,coilustrujepunktB.
Myśleniewkategoriachkrzywejmożliwościprodukcyjnychpozwalauprościćzłożoną
rzeczywistość.Wpraktyceamerykańskagospodarkaprodukujemilionyróżnychtowa-
rów.NawetBoeingmożeprodukowaćwięcejniżdwaróżnerodzajesamolotów.Musimy
jednakzdaćsobiesprawę,żewcałymswoimuproszczeniutenokrojonymodeldajenam
ważnywglądwświatrzeczywisty.
Przezuproszczenierzeczywistościkrzywamożliwościprodukcyjnychpomaganam
zrozumiećniektóreaspektyrzeczywistejgospodarkilepiej,niżmoglibyśmytozrobićbez
tegomodelu:chodzioefektywność,kosztalternatywnyiwzrostgospodarczy.
Efektywność.Przedewszystkimkrzywamożliwościprodukcyjnychjestdobrymspo-
sobemnazilustrowanieogólnegoekonomicznegopojęciaefektywności.Przypomnijmy
zrozdziału1,żegospodarkajestefektywna,jeśliniemarnujeżadnychmożliwości–jeśli
niemasposobu,abypoprawićsytuacjęjednychludzibezpogarszaniasytuacjiinnych.
Jednymzkluczowychelementówefektywnościjestto,żeniemarnujesięmożliwości
wprodukcji–niemasposobu,abywyprodukowaćwięcejjednegotowarubezproduko-
waniamniejszejilościinnychtowarów.Takdługo,jakBoeingdziałanagranicyswoich
możliwościprodukcyjnych,jegoprodukcjajestefektywna.WpunkcieA15Dreamline-
rówtomaksymalnamożliwaliczba,biorącpoduwagę,żeBoeingzobowiązałsięrównież
doprodukcji20małychodrzutowców;wpunkcieB9Dreamlinerówtomaksymalna
ilość,któramożezostaćwyprodukowana,biorącpoduwagęwybórprodukcji28małych
odrzutowców–itakdalej.
Załóżmyjednak,żezjakiegośpowoduprodukcjaBoeingaznajdujesięwpunkcie
C–firmaprodukujerocznie20małychodrzutowcówi9Dreamlinerów.Wtymprzy-
padkudziałaniejestnieefektywne:możliwebyłobywyprodukowaniewiększejliczbyobu
rodzajówmaszyn.
Chociażdlazilustrowaniaefektywnościinieefektywnościwykorzystaliśmyprzykład
wyborówprodukcyjnychwgospodarceskładającejsiętylkozjednejfirmywytwarzają-
cejdwaprodukty,tesamekoncepcjeprzenosząsięrównieżnarzeczywistągospodarkę,
któraobejmujewielefirmprodukującychwieletowarów.Jeśligospodarkajakocałość
niemogłabyprodukowaćwięcejjednegodobrabezzmniejszeniaprodukcjiinnego–to
znaczy,jeślijestnagranicyswoichmożliwościprodukcyjnych–wtedymówimy,żewtej
gospodarcemamydoczynieniazefektywnąprodukcją.
Gdybyjednakgospodarkamogłaprodukowaćwięcejjednychrzeczy,niezmniej-
szającprodukcjiinnych–cozazwyczajoznacza,żemogłabyprodukowaćwięcej
49
