Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
61
Kataklizmy,katastrofy
niądzenaspełnienieżyczeniaczyrozkazuwładcyszłyczęstonamarne.Tak
naprzykładbyłozespełnieniemżyczeńNeronaprzybudowiejegowspania-
łegopałacu:pogroŹnymwswychskutkachpożarzeRzymuw64r.n.e.Neron
zapragnął,bymuzbudowanopałac,który,jakpiszeTacyt,miałzadziwiaćnie
tylekosztownymwykończeniem,kamieniamidrogimiizłotem,którebyły
jużwRzymiezbytrozpowszechnione,alenowościąmiałybyćDpola,stawy
ijaknaodludziu–tulasy,tamotwarteprzestrzenieiwidoki’’.ZnaleŹlisię
chętni,ludziesprytni,którzypodjęlisiętegozadania.DKierownikamiprac
ibudowniczymibyliSewerusiCeler,którzymielidośćpomysłowościiodwa-
gi,byprzypomocysztukiotosiępokusić,czegonawetprzyrodaodmówiła,
izzasobamicesarzapoigrać.ItakprzyrzekliwykopaćżeglownykanałodJe-
zioraAwerneńskiegoażdoujściaTybruwzdłużpustynnegowybrzeżaalbo
poprzezstojącewdrodzegóry.BoćpróczBagienPomptyńskichnienapotyka
siętaminnegowilgotnegoterenuumożliwiającegouzyskaniewody;resztato
skałyalbopiaskiigdybynawetdałosięjeprzebić,pracabyłabyniedozniesie-
nia,apowód–niewystarczający.MimotoNeron,jakożebyłzwolennikiem
niewiarogodnychprzedsięwzięć,siliłsięprzekopaćsąsiadującezAernem
wzgórzaiprzetrwałydotądśladyzawiedzionychnadziei”(Tacyt,RocznikiXV
42).PrawdopodobniekierownicypracniedoznalizawoduiDzzasobamicesa-
rzapoigrali”,asamemuNeronowiprzestałozależećnawykonaniuprojektów
izwróciłmyślkunowymzachciankom.
KATASTROFY
Klęskomspowodowanymprzezżywiołyniesposóbzapobiec,nawet
jeżeliznakinaniebieiziemijezapowiadająalbouczenizbliżaniesięichsy-
gnalizują.Alezdarzyłysię–izdarzająsiędzisiaj–katastrofy,pociągającerów-
nieżzasobąstratymaterialne,aniekiedyiofiarywludziach;anieszczęść
tychmożnabyuniknąć,gdybynieludzkaopieszałość,niedbalstwolubchęć
zysku.Mogątobyćkatastrofybudowlane,mogąbyćwypadkiprzypracy.
Takąkatastrofą,októrejTacytmówi,żedorównałaklęsceogromnej
wojny,byłow27r.n.e.zarządówT
yberiuszazawaleniesięamfiteatruwFide-
nach,ok.10kmnapółnocodRzymu.AmfiteatrwFidenachwzniósłniejaki
Atyliusz,zrodzinywyzwoleńców,przeznaczającgooczywiścienawalkigladia-
torów.Tacytpodkreśla,żeAtyliuszniepodjąłsiętegoprzedsięwzięciaznad-
miarupieniędzyczyzwłaściwejwzbogaconymwyzwoleńcomambicji,lecztyl-
kodlaDbrudnegozysku”,gdyżstarałsięwznieśćamfiteatrjaknajmniejszym
kosztem,askutkibyłytragiczne:Danifundamentównatrwałymgruncienieza-
łożył”–piszeTacyt–Danidrewnianejnadbudowymocnymikrokwiaminie
spoił”.Ludność,spragnionawidowisk,którychT
yberiuszniepopierał,przyby-
łalicznie,Dstądnieszczęściebyłotymcięższe,gdyżnatłoczonyjużbudynek
